Coordinator research program Professions in Healthcare and Manpower Planning; endowed professor 'Health workforce and organisation studies', Radboud University, the Netherlands
Publicatie
Publication date
Kansen van taakdelegatie en taakherschikking in de bedrijfs-gezondheidszorg: een juridisch-empirische verkenning.
Batenburg, R.S., Versteeg, S.E., Dute, J.C.J. Kansen van taakdelegatie en taakherschikking in de bedrijfs-gezondheidszorg: een juridisch-empirische verkenning. www.nivel.nl: NIVEL, 2017. 100 p.
Download the PDF
Wanneer bedrijfsartsen meer taken zouden delegeren, kan dit mogelijk helpen het dreigende tekort aan bedrijfsartsen in Nederland terug te dringen. Hiervoor dienen dan wel de huidige richtlijnen meer uitgewerkt te worden. Ook moet er meer rekening gehouden worden met de grote variatie in taakdelegatie die nu in de praktijk te zien is. Dit blijkt uit een juridisch-empirisch onderzoek van onderzoeksinstituut Nivel en de Radboud Universiteit Nijmegen.
Binnen de bedrijfsgezondheidszorg komt taakdelegatie al veel voor. Bedrijfsartsen gaven in een enquête aan ook in de toekomst hier meer mogelijkheden voor te zien. Als wordt voldaan aan de wettelijke randvoorwaarden voor taakdelegatie, die zijn vastgelegd in de wet BIG en de Arbowet, dan kunnen veel taken van de bedrijfsarts worden gedelegeerd, zo concluderen de onderzoekers.
Wel blijkt er in de praktijk een grote variatie in hoe, wat en naar wie er wordt gedelegeerd. Zo zijn er grote verschillen in de functies van de mensen met wie de bedrijfsarts samenwerkt. Richtlijnen van bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging van Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) bieden houvast, maar de onderzoekers denken dat meer specificatie en maatwerk wenselijk is.
Toekomstvisie
Vervolgonderzoek zou moeten uitwijzen of taakdelegatie op een verantwoorde manier nog meer doorgevoerd kan worden. Én of dit inderdaad het tekort aan bedrijfsartsen zal verkleinen. Ook zal de toekomst moeten uitwijzen of de stap naar taakherschikking, het structureel herverdelen van taken én de eindverantwoordelijkheid van bedrijfsartsen, haalbaar en wenselijk is. Het huidige juridische kader leent zich hier (nog) niet voor en zou in dat geval aangepast moeten worden. Bij taakdelegatie is dat niet nodig; taken worden overgedragen, maar de (eind)verantwoordelijkheid blijft bij de bedrijfsarts. In de praktijk kan dit bijvoorbeeld worden vastgelegd in aparte delegatie-contracten. Hoe dan ook: het efficiënt en verantwoord vormgeven van taakdelegatie is bij uitstek een opgave voor alle partijen die de bedrijfsgezondheidszorg in Nederland vorm geven.
Oorzaken tekort bedrijfsartsen
De arbeidsmarkt van de bedrijfsgezondheidszorg kampt al jaren met een dreigend tekort aan bedrijfsartsen. Dit probleem neemt toe omdat veel bedrijfsartsen met pensioen gaan en er te weinig nieuwe bedrijfsartsen instromen. Naar verwachting neemt de vraag naar bedrijfsartsen alleen maar toe, onder meer door de recent gewijzigde Arbowet en door het economisch herstel.
In dit onderzoek is gekeken onder welke voorwaarden taken van de bedrijfsarts door middel van taakdelegatie en/of taakherschikking, door andere professionals kunnen worden overgenomen. Hiervoor is zowel naar het juridisch kader, als naar de praktijk gekeken. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gaf Nivel en de Radboud Universiteit Nijmegen opdracht dit in kaart te brengen.
Binnen de bedrijfsgezondheidszorg komt taakdelegatie al veel voor. Bedrijfsartsen gaven in een enquête aan ook in de toekomst hier meer mogelijkheden voor te zien. Als wordt voldaan aan de wettelijke randvoorwaarden voor taakdelegatie, die zijn vastgelegd in de wet BIG en de Arbowet, dan kunnen veel taken van de bedrijfsarts worden gedelegeerd, zo concluderen de onderzoekers.
Wel blijkt er in de praktijk een grote variatie in hoe, wat en naar wie er wordt gedelegeerd. Zo zijn er grote verschillen in de functies van de mensen met wie de bedrijfsarts samenwerkt. Richtlijnen van bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging van Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) bieden houvast, maar de onderzoekers denken dat meer specificatie en maatwerk wenselijk is.
Toekomstvisie
Vervolgonderzoek zou moeten uitwijzen of taakdelegatie op een verantwoorde manier nog meer doorgevoerd kan worden. Én of dit inderdaad het tekort aan bedrijfsartsen zal verkleinen. Ook zal de toekomst moeten uitwijzen of de stap naar taakherschikking, het structureel herverdelen van taken én de eindverantwoordelijkheid van bedrijfsartsen, haalbaar en wenselijk is. Het huidige juridische kader leent zich hier (nog) niet voor en zou in dat geval aangepast moeten worden. Bij taakdelegatie is dat niet nodig; taken worden overgedragen, maar de (eind)verantwoordelijkheid blijft bij de bedrijfsarts. In de praktijk kan dit bijvoorbeeld worden vastgelegd in aparte delegatie-contracten. Hoe dan ook: het efficiënt en verantwoord vormgeven van taakdelegatie is bij uitstek een opgave voor alle partijen die de bedrijfsgezondheidszorg in Nederland vorm geven.
Oorzaken tekort bedrijfsartsen
De arbeidsmarkt van de bedrijfsgezondheidszorg kampt al jaren met een dreigend tekort aan bedrijfsartsen. Dit probleem neemt toe omdat veel bedrijfsartsen met pensioen gaan en er te weinig nieuwe bedrijfsartsen instromen. Naar verwachting neemt de vraag naar bedrijfsartsen alleen maar toe, onder meer door de recent gewijzigde Arbowet en door het economisch herstel.
In dit onderzoek is gekeken onder welke voorwaarden taken van de bedrijfsarts door middel van taakdelegatie en/of taakherschikking, door andere professionals kunnen worden overgenomen. Hiervoor is zowel naar het juridisch kader, als naar de praktijk gekeken. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gaf Nivel en de Radboud Universiteit Nijmegen opdracht dit in kaart te brengen.
Gegevensverzameling