Kennissynthese: patiëntenparticipatie in de eerste lijn.

Deze kennissynthese geeft een overzicht van wat er bekend is over patiëntenparticipatie in de eerste lijn. We doen dat op basis van de (internationale) literatuur, gesprekken met belanghebbenden en een enquête
onder een steekproef Nederlanders. We gaan in de kennissynthese in op de achtergronden van patiëntenparticipatie en waarom het in toenemende mate belangrijk is, op doelen en mogelijke effecten van patiëntenparticipatie, en op de motivatie van patiënten en zorgverleners, de mogelijkheden voor patiëntenparticipatie en hoe het in de praktijk toegaat. De resultaten van ons onderzoek hebben we vertaald in een handreiking voor het veld waarin adviezen en aanbevelingen uit de praktijk bijeen gebracht zijn om zorgverleners te helpen bij het opzetten en uitvoeren van patiëntenparticipatie.
Patiëntenparticipatie vindt plaats op individueel niveau binnen consulten door gezamenlijke besluitvorming, op praktijkniveau door betrokkenheid bij verbeterprojecten en het beleid van de praktijk en op landelijk niveau door de activiteiten van patiëntenorganisaties. Wij richten ons op het niveau van de praktijk. Onder patiëntenparticipatie in de eerste lijn verstaan wij: een gestructureerde inzet om patiënten te betrekken bij de organisatie, het beleid en/of het zorgaanbod van eerstelijnspraktijken in hun directe omgeving. Het gaat,
kortom, om betrokkenheid bij het reilen en zeilen van de praktijk. Dat kan rond incidentele verbeterprojecten en meer structureel via een klankbordgroep of patiëntenraad. Patiëntenparticipatie kan zowel doel als middel zijn: een democratisch recht – patiënten moeten kunnen meepraten over publiek
georganiseerde diensten – en instrument om verbeteringen te bereiken. (aut. ref.)