Coordinator research program Nursing Care and Elderly Care; endowed professor 'Nursing and care at the end of life', VU University Medical Center Amsterdam, The Netherlands
Publicatie
Publication date
Ketenzorg en casemanagement bij dementie: ketenregisseurs over inkoop, uitvoering en borging in 2015.
Francke, A.L., Peeters, J.M. Ketenzorg en casemanagement bij dementie: ketenregisseurs over inkoop, uitvoering en borging in 2015. www.nivel.nl: NIVEL, 2015. 43 p.
Download the PDF
In 2015 verandert er veel in de langdurige zorg, wat ook consequenties heeft voor de financiering van de dementiezorg. Zo valt casemanagement bij dementie vanaf begin dit jaar onder de Zorgverzekeringswet. Ook is er een nieuwe Beleidsregel Ketenzorg Dementie die bedoeld is om regionale samenwerkingsverbanden financieel te ondersteunen. Het Ministerie van VWS vroeg NIVEL in samenwerking met Alzheimer Nederland een online peiling uit te voeren naar de stand van zaken bij inkoop en financiering.
Verschillen in financiering
De online peiling onder projectleiders van de 85 regionale samenwerkingsverbanden had een hoge respons: 79%. Dit wijst erop dat het onderwerp leeft in de dementiezorg. De resultaten laten verschillen zien tussen de samenwerkingsverbanden – de zogenoemde dementieketens - in hun financiering. Ongeveer twee derde van de dementieketens krijgt financiering vanuit de Beleidsregel Ketenzorg Dementie. Ketens die geen financiering krijgen vanuit deze beleidsregel, geven soms aan dat hun zorgverzekeraar die mogelijkheid niet biedt.
Wie kan declareren
De meeste dementieketens maken begin 2015 ook al gebruik van de mogelijkheid van financiering van casemanagement vanuit de aanspraak Wijkverpleging binnen de Zorgverzekeringswet. Acht procent geeft aan nog geen gebruik te hebben gemaakt van deze financieringsmogelijkheid. Soms is er onduidelijkheid welke partij namens de keten moet declareren en welke partij gebruik kan maken van die financiering.
Maatregelen
Bijna twee derde van de dementieketens heeft maatregelen genomen om een bepaald aanbod van casemanagement in 2015 zeker te stellen, zoals productieafspraken met de zorgverzekeraar of samenwerking met ketenpartners en gemeenten. Ook passen ketens soms de werkwijze aan, bijvoorbeeld door het aantal uren casemanagement per cliënt in te krimpen of door gespecialiseerde casemanagers minder zelf casemanagement te laten uitvoeren en wijkverpleegkundigen te coachen bij casemanagement.
Na 2015
De financiering na 2015 is voor projectleiders nog onduidelijk. Zij zijn bezorgd dat de regionale samenwerking die in de afgelopen jaren tot stand is gekomen zal afbrokkelen, omdat ketenpartners in tijden van schaarste en onzekerheid de belangen van de eigen organisatie voorop zullen stellen. NIVEL-programmaleider prof. Anneke Francke: “Regionale ketenzorg is een belangrijke randvoorwaarde voor casemanagement. Een casemanager moet de zorg coördineren en afstemmen, en dat kan het best als er structurele samenwerking is binnen een regio. In de afgelopen jaren zijn met veel inzet op grote schaal samenwerkingsverbanden tot stand gekomen. Daar moeten we zuinig op zijn. ”
Verschillen in financiering
De online peiling onder projectleiders van de 85 regionale samenwerkingsverbanden had een hoge respons: 79%. Dit wijst erop dat het onderwerp leeft in de dementiezorg. De resultaten laten verschillen zien tussen de samenwerkingsverbanden – de zogenoemde dementieketens - in hun financiering. Ongeveer twee derde van de dementieketens krijgt financiering vanuit de Beleidsregel Ketenzorg Dementie. Ketens die geen financiering krijgen vanuit deze beleidsregel, geven soms aan dat hun zorgverzekeraar die mogelijkheid niet biedt.
Wie kan declareren
De meeste dementieketens maken begin 2015 ook al gebruik van de mogelijkheid van financiering van casemanagement vanuit de aanspraak Wijkverpleging binnen de Zorgverzekeringswet. Acht procent geeft aan nog geen gebruik te hebben gemaakt van deze financieringsmogelijkheid. Soms is er onduidelijkheid welke partij namens de keten moet declareren en welke partij gebruik kan maken van die financiering.
Maatregelen
Bijna twee derde van de dementieketens heeft maatregelen genomen om een bepaald aanbod van casemanagement in 2015 zeker te stellen, zoals productieafspraken met de zorgverzekeraar of samenwerking met ketenpartners en gemeenten. Ook passen ketens soms de werkwijze aan, bijvoorbeeld door het aantal uren casemanagement per cliënt in te krimpen of door gespecialiseerde casemanagers minder zelf casemanagement te laten uitvoeren en wijkverpleegkundigen te coachen bij casemanagement.
Na 2015
De financiering na 2015 is voor projectleiders nog onduidelijk. Zij zijn bezorgd dat de regionale samenwerking die in de afgelopen jaren tot stand is gekomen zal afbrokkelen, omdat ketenpartners in tijden van schaarste en onzekerheid de belangen van de eigen organisatie voorop zullen stellen. NIVEL-programmaleider prof. Anneke Francke: “Regionale ketenzorg is een belangrijke randvoorwaarde voor casemanagement. Een casemanager moet de zorg coördineren en afstemmen, en dat kan het best als er structurele samenwerking is binnen een regio. In de afgelopen jaren zijn met veel inzet op grote schaal samenwerkingsverbanden tot stand gekomen. Daar moeten we zuinig op zijn. ”