Kwaliteitsindicatoren voor palliatieve zorg: een systematische internationale review.

Inleiding: Kwaliteitsindicatoren zijn hulpmiddelen om inzicht te krijgen in de kwaliteit van zorg. Het doel van de internationale review is overzicht krijgen van reeds ontwikkelde kwaliteitsindicatoren voor de palliatieve zorg. Onderzoekvraag: Welke indicatoren zijn reeds ontwikkeld voor toetsing van kwaliteit van palliatieve zorg? Methoden: Publicaties over kwaliteitsindicatoren voor de palliatieve fase zijn systematisch gezocht in Medline (1966- maart 2007) PsycINFO (1967-maart2007), EMBASE (1966-maart 2007) en CINAHL (1982-maart 2007). Voor het zoeken zijn 'keywords' en "medical subject headings' voor palliatieve zorg gecombineerd met 'keywords' en 'medical subject headings' voor kwaliteitsindicatoren. Twee onderzoekers beoordeelden onafhankelijk van elkaar de relevantie van de geïncludeerd publicaties. Publicaties werden geïncludeerd als de focus de beschrijving of ontwikkeling van kwaliteitsindicatoren betrof en specifiek ging over palliatieve zorg. Individuele kwaliteitsindicatoren werden geïncludeerd als er een teller en noemer waren gedefinieerd (voor uitkomstindicatoren) en/of een norm was bepaald (voor uitkomstindicatoren ) en/of een norm was bepaald (voor proces- en structuurindicatoren). Resultaten: in totaal zijn 580 mogelijk relevante referenties gevonden, 21 hiervan voldeden aan de selectiecriteria beoordeeld op abstract en titel, en uiteindelijk voldeden 12 publicatie aan de selectiecriteria na lezing van de hele publicatie. De gevonden publicaties betroffen 1 systematische review naar kwaliteitsindicatoren voor symptomen in de palliatieve zorg, en 6 verschillende sets van kwaliteitsindicatoren: 2 sets voor palliatieve zorg aan kankerpatiënten, 1 set voor palliatieve zorg op intensivecareafdelingen, 1 set voor palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen, 1 set voor palliatieve zorg aan verpleeghuispatiënten en 1 set voor palliatieve thuiszorg. In totaal zijn ongeveer 100 (deels overlappende en vergelijkbare) indicatoren gevonden. De indicatoren bestrijken de verschillende aspecten van palliatieve zorg en de meeste indicatoren meten het proces van zorg. Conclusies: Internationaal zijn er al diverse kwaliteitsindicatoren voor palliatieve zorg ontwikkeld. De meeste indicatoren hebben betrekking op het proces van zorg. Er zijn nog weinig indicatoren ontwikkeld om de uitkomst van palliatieve zorg te meten. (aut. ref.)