Coordinator research program Care Demand of the Chronically Ill and Disabled; honorary professor 'Pharmacy health services research', University of Groningen, the Netherlands
Publicatie
Publication date
Overheveling oncolytica: voormeting naar aanleiding van de overheveling van orale oncolytica per 1-1-2015
Dijk, L. van, Timmers, L., Boons, C., Hugtenburg, J. Overheveling oncolytica: voormeting naar aanleiding van de overheveling van orale oncolytica per 1-1-2015 Utrecht/Amsterdam: NIVEL, VUmc, 2015. 51 p.
Download the PDF
Patiënten zijn over het algemeen tevreden met de zorg als zij medicijnen tegen kanker krijgen. De informatievoorziening en begeleiding zijn goed. Wel vinden ze de wachttijden in de apotheek soms te lang. Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL en het VUmc onder patiënten en apothekers. Het onderzoek is gesubsidieerd door het ministerie van VWS.
Als patiënten beginnen met medicijnen tegen kanker, bespreken apotheekmedewerkers vaak de werking van het medicijn, mogelijke interacties met andere medicijnen en hoe belangrijk het is ze op de juiste manier in te nemen. Minder aandacht is er voor de consequenties als je ze niet goed inneemt.
Therapietrouw
“Wanneer patiënten medicijnen eenmaal gebruiken, is het goed ze te vragen naar hun ervaringen, bijvoorbeeld bijwerkingen”, stelt NIVEL-onderzoeker Liset van Dijk. “Vooral artsen en verpleegkundigen vragen naar bijwerkingen. De apotheker heeft momenteel nog de minst grote rol in de informatievoorziening en begeleiding van patiënten die medicatie tegen kanker krijgen. Juist bij apothekers liggen kansen om patiënten te begeleiden hun medicijnen goed in te nemen.”
Bewaking
Apothekers zorgen er over het algemeen goed voor dat patiënten medicijnen goed en veilig innemen. Wel zijn er nog verbeteringen mogelijk. Zo is het belangrijk te checken welke medicijnen patiënten gebruiken, bijvoorbeeld om inzicht te krijgen in zelfzorgmedicijnen die zij gebruiken – die kunnen de werking van de kankermedicatie namelijk beïnvloeden – of om na te vragen of ze hun medicatie (nog) wel nemen. Aan vijf op de zes patiënten in het onderzoek is dit gevraagd.
Wachttijden
De wachttijden in de apotheek zijn soms lang. Eind 2014 was deze gemiddeld 18 minuten. Ruim één op de zes mensen vindt de wachttijd niet acceptabel. Zij moesten gemiddeld 35 minuten op hun recept wachten. Dit zijn vooral mensen die in de apotheek in of bij het ziekenhuis hun recept ophalen. Deze bevinding is belangrijk omdat vanaf 1 januari 2015 ziekenhuizen volledig verantwoordelijk zijn voor de financiering en levering van orale medicatie tegen kanker. Buiten het ziekenhuis worden deze middelen niet meer vergoed en patiënten halen de medicatie dan ook op in de apotheek in of bij het ziekenhuis.
Onderzoek
Het onderzoek moest inzicht geven in de ervaringen van patiënten en apothekers met de zorg rondom bepaalde orale medicijnen tegen kanker voor 1 januari 2015. Het is uitgevoerd als een schriftelijke enquête onder 116 patiënten die deze medicatie gebruiken, zij zijn benaderd via aantal openbare en poliklinische apotheken. Aan het onderzoek namen ook 60 apothekers en 28 poliklinisch-apothekers deel.
Als patiënten beginnen met medicijnen tegen kanker, bespreken apotheekmedewerkers vaak de werking van het medicijn, mogelijke interacties met andere medicijnen en hoe belangrijk het is ze op de juiste manier in te nemen. Minder aandacht is er voor de consequenties als je ze niet goed inneemt.
Therapietrouw
“Wanneer patiënten medicijnen eenmaal gebruiken, is het goed ze te vragen naar hun ervaringen, bijvoorbeeld bijwerkingen”, stelt NIVEL-onderzoeker Liset van Dijk. “Vooral artsen en verpleegkundigen vragen naar bijwerkingen. De apotheker heeft momenteel nog de minst grote rol in de informatievoorziening en begeleiding van patiënten die medicatie tegen kanker krijgen. Juist bij apothekers liggen kansen om patiënten te begeleiden hun medicijnen goed in te nemen.”
Bewaking
Apothekers zorgen er over het algemeen goed voor dat patiënten medicijnen goed en veilig innemen. Wel zijn er nog verbeteringen mogelijk. Zo is het belangrijk te checken welke medicijnen patiënten gebruiken, bijvoorbeeld om inzicht te krijgen in zelfzorgmedicijnen die zij gebruiken – die kunnen de werking van de kankermedicatie namelijk beïnvloeden – of om na te vragen of ze hun medicatie (nog) wel nemen. Aan vijf op de zes patiënten in het onderzoek is dit gevraagd.
Wachttijden
De wachttijden in de apotheek zijn soms lang. Eind 2014 was deze gemiddeld 18 minuten. Ruim één op de zes mensen vindt de wachttijd niet acceptabel. Zij moesten gemiddeld 35 minuten op hun recept wachten. Dit zijn vooral mensen die in de apotheek in of bij het ziekenhuis hun recept ophalen. Deze bevinding is belangrijk omdat vanaf 1 januari 2015 ziekenhuizen volledig verantwoordelijk zijn voor de financiering en levering van orale medicatie tegen kanker. Buiten het ziekenhuis worden deze middelen niet meer vergoed en patiënten halen de medicatie dan ook op in de apotheek in of bij het ziekenhuis.
Onderzoek
Het onderzoek moest inzicht geven in de ervaringen van patiënten en apothekers met de zorg rondom bepaalde orale medicijnen tegen kanker voor 1 januari 2015. Het is uitgevoerd als een schriftelijke enquête onder 116 patiënten die deze medicatie gebruiken, zij zijn benaderd via aantal openbare en poliklinische apotheken. Aan het onderzoek namen ook 60 apothekers en 28 poliklinisch-apothekers deel.