Over ons onderzoek: vraagstukken uit de gehele breedte van de zorgpraktijk

Typering en fundamenten van Nivel-onderzoek

In essentie draait al ons onderzoek om de vraag hoe we de zorg voor de patiënt kunnen verbeteren. Ons onderzoek vindt plaats op het snijvlak van wetenschap, beleid en praktijk. Deze benadering leidt tot gedegen resultaten én bruikbare aanbevelingen voor beleid en praktijk.

De missie van het Nivel is kortgezegd ‘Kennis voor betere zorg’. De vier kernwaarden hierbij zijn 'maatschappelijk relevant', 'wetenschappelijk betrouwbaar', 'verbindend' en 'onafhankelijk, maar betrokken'. Meer hierover bij Over ons instituut. Hoe vertalen we dit naar ons onderzoek? Dat vindt u in ons mission statement en de fundamenten van ons onderzoek. 

Ons mission statement: praktische vertaling van missie en kernwaardenOns mission statement: praktische vertaling van missie en kernwaarden

Mission statement Nivel

'Kennis voor betere zorg' is onze missie. Met onze kennis, die op wetenschappelijk betrouwbaar onderzoek is gestoeld, dragen we bij aan het continu verbeteren en vernieuwen van de gezondheidszorg. We vinden het belangrijk dat alle mensen in staat zijn om deel te nemen aan de maatschappij. Daarnaast moet iedereen gebruik kunnen maken van een betrouwbaar gezondheidszorgsysteem.
Het aanbrengen van verbinding - tussen thema’s, met samenwerkingspartners, tussen wetenschap en praktijk - zien we als een belangrijk onderdeel van onze functie.
We zijn een onafhankelijk onderzoeksinstituut dat betrokken is met onze opdrachtgevers én natuurlijk met al die mensen die onze aanbevelingen in de praktijk toepassen.

Dit maakt ons uniek

Wat ons onderscheidt van andere onderzoeksorganisaties, is dat wij kennis bieden over de gehele breedte van de zorg en niet enkel op deelgebieden.

Door dit brede veld te bedienen kunnen wij verschillende deelgebieden van zorg combineren in ons onderzoek.


 

 

Typeringen van Nivel-onderzoekTypering van Nivel-onderzoek

Ons onderzoek kent de volgende vier typeringen, die zijn afgeleid van onze missie en kernwaarden.

Met breed maatschappelijk draagvlak

Vragen die leven in de gezondheidszorg bepalen wat wij onderzoeken. Wij werken veel samen met beleidsinstellingen en maatschappelijke organisaties, waarbij kennis wordt gedeeld. Over alle onderzoeken en uitkomsten wordt openbaar gepubliceerd en gecommuniceerd. Deze kennisuitwisseling draagt bij aan een breder maatschappelijk draagvlak voor de aanbevelingen die wij bij onze onderzoeksresultaten geven.

Praktijkgericht en toepassingsgericht

Wij zetten ons ervoor in dat onze onderzoeksvragen voortkomen uit de praktijk en dat onze onderzoeksresultaten hun weg vinden naar die praktijk. Hiertoe hebben wij gedurende het onderzoekstraject regelmatig contact met de beoogde gebruikers van de onderzoeksresultaten.

Context
Deze interactie is essentieel om verschillende redenen: het is een controlemiddel om te borgen dat de onderzoeksvraag waarmee wij aan de slag gaan, daadwerkelijk een vraag is waar beleid en praktijk een antwoord op nodig hebben. Het zorgt ervoor dat het veld zich kan voorbereiden op het soort antwoorden dat gaat komen. Het zorgt ervoor dat onze onderzoekers zich bewust zijn van de context waarin de resultaten zullen worden gebruikt.

Interactie
Onze interactie met beleid en praktijk vindt onder meer plaats via regelmatige gesprekken met relevante organisaties in de gezondheidszorg. Tijdens onderzoekstrajecten hebben we veel contact met onder meer begeleidingscommissies en stuurgroepen die worden ingesteld rond onze onderzoeksprojecten en onze databases, panels en monitors.

We nodigen gesprekspartners nadrukkelijk uit om te reageren op onze onderzoeken. Dit bevordert de maatschappelijke kwaliteit van nieuw op te zetten onderzoek én het fungeert als tussentijdse evaluatie.

Op wetenschappelijke basis

Om de wetenschappelijke kwaliteit van ons onderzoek te kunnen garanderen hanteren wij een aantal werkwijzen en uitgangspunten.
We werken systematisch en zijn controleerbaar: op systematische en controleerbare wijze zoeken wij antwoorden op gestelde vragen. Deze antwoorden maken we openbaar, zodat anderen zich erover kunnen uitspreken.
We streven ernaar generaliseerbare kennis te leveren: we zoeken naar kennis die specifieke situaties overschrijdt en op verschillende situaties toepasbaar is, ook al wordt die kennis verzameld door middel van gevalsstudies. Met andere woorden: we zoeken naar generaliseerbare kennis.
We volgen de gangbare nationale en internationale standaarden en gedragscodes voor wetenschappelijk onderzoek: de wetenschappelijke kwaliteit van onze onderzoeken bewaken we zorgvuldig. Op ons onderzoek is de 'Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit' van 1 december 2018 van toepassing. Onderzoek dat voor deze datum van start is gegaan, valt onder de Nivel-gedragscode wetenschapsbeoefening.
Met een intern controlesysteem zorgen we voor kwaliteitsborging van het onderzoeksproces: zo kent het Nivel een wetenschappelijke onderzoekersvergadering waarin junioren en senioren de opzet van onderzoeksvoorstellen, rapporten en andere publicaties bespreken om zo de kwaliteit ervan te verhogen en wetenschappelijk onderzoek te stimuleren.
Onze adviezen en aanbevelingen komen voort uit de resultaten van wetenschappelijk onderzoek: de resultaten in onze openbare publicaties kunnen we voorzien van een aanbevelingen en adviezen. Deze hebben hun wortels in de resultaten van wetenschappelijk onderzoek.

Gericht op brede verspreiding

We hechten eraan dat iedereen die interesse heeft in onze registraties, onderzoeken en daaruit voortkomende resultaten, daar ook toegang toe heeft. In het vervullen van onze publieke functie zoeken we altijd naar de beste manier om onze kennis te verspreiden, vaak in de vorm van een wetenschappelijk of maatschappelijk rapport of artikel, een grafische toepassing, een animatie, een uiting op social media, een presentatie of een workshop.

Fundamenten van ons onderzoekFundamenten van ons onderzoek

Hoe hebben we onze missie, onze kernwaarden en ons mission statement vertaald naar ons onderzoek? Waar staan we voor en hoe realiseren we dat? We beschrijven hier kernachtig de 'fundamenten van ons onderzoek', waarbij u kunt doorklikken naar meer informatie per 'fundament'.

Breed

Het Nivel doet onderzoek vanuit drie elkaar aanvullende onderzoeksperspectieven - dat van patiënten, cliënten en burgers; dat van zorgaanbieders; dat van de organisatie van de zorg. Binnen deze domeinen lopen in het totaal 14 specifieke Nivel-onderzoeksprogramma’s en daarbinnen tal van onderzoeksprojecten. Ieder programma kent een eigen programmaleider (dan wel senior onderzoeker) - vaak een hoogleraar - en onderzoeksteam. Zij onderzoeken complexe maatschappelijke vraagstukken in samenhang en bieden antwoord op vragen uit de samenleving.

Verbindend

Met ons onderzoek begeven we ons op het snijvlak van wetenschap, beleid en praktijk en spelen we hier een verbindende rol in.
Onderzoeksvragen halen we uit de praktijk en uit de wetenschap; al ons onderzoek doen we op wetenschappelijke basis.
Onze doelgroepen - kortweg ‘beslissers in de zorg’ - zijn zeer divers; we werken veel en graag samen met allerlei partijen actief in gezondheidszorg(onderzoek), zowel nationaal als internationaal, zoals de overheid en andere beleidsorganen, universiteiten, andere onderzoeksorganisaties, beroepsorganisaties en patiëntenorganisaties.

Met inzet van onze unieke kennisinfrastructuur

In ons onderzoek zetten we tal van middelen en methodieken in. Zo maken we gebruik van wetenschappelijke literatuur en van onze Nivel-panels, Nivel-zorgregistraties, Nivel-beroepenregistraties en onze Nivel-methode Burgerplatform. Hier zijn vele patiënten, zorgprofessionals én burgers in Nederland bij betrokken. Dit noemen we onze kennisinfrastructuur, oftewel onze 'schatkamers'; het zijn de 'grondstoffen' waarmee we een aanzienlijk deel van ons onderzoek doen.

Gericht op brede verspreiding van onze onderzoeksresultaten

De resultaten van ons onderzoek (onze publicaties, onze cijfers over ziekten, onze cijfers over zorg in de eerste lijn, en meer) zijn talrijk en divers. Ze zijn bovendien gericht op brede verspreiding en we publiceren ze dan ook altijd, op onze website via onze socialmedia-kanalen (LinkedIn, Twitter en ResearchGate). We voorzien nieuwe publicaties en cijfers van een kort en helder nieuwsbericht. Ook bieden we webinars online aan. Ten slotte delen onze programmaleiders met hun onderzoeksteam hun kennis op congressen en invitational conferences.

Onze meerjarige onderzoeksagenda: visie

Elke vier jaar stellen we een nieuwe Nivel Onderzoeksagenda vast; hierin formuleren we onze visie op gezondheidszorgonderzoek voor een aantal jaar. In lijn hiermee presenteren we onze onderzoeksplannen en onze motivatie. We formuleren kernvragen en verbinden deze met wetenschappelijke, beleidsmatige en praktijkgerichte invalshoeken op de gezondheidszorg, die tevens in lijn zijn met oze missie en kernwaarden. Al onze onderzoeksagenda’s vindt u bij het onderdeel Publicaties rechts op deze pagina.

Positie: verbindende rol tussen wetenschap, beleid en praktijkOnderzoek vanuit drie perspectieven

We doen onderzoek vanuit drie elkaar aanvullende perspectieven, op basis waarvan in totaal veertien onderzoeksprogramma's lopen. Elk onderzoek doorloopt een onderzoekscyclus die geënt is op onze spilfunctie tussen wetenschap, beleid en praktijk.

Het perspectief van patiënten, cliënten en burger

We richten ons op de vraag wat patiënten en cliënten willen en wat ze nodig hebben om een actieve partner in het zorgproces te zijn, of juist om zelfredzaam te zijn. We creëren een duidelijker beeld van kwetsbare situaties en groepen mensen, en van mogelijkheden hier adequaat mee om te gaan. Ons onderzoek helpt om de zorg beter af te stemmen op de behoeften, mogelijkheden en wensen van individuele patiënten.

Het perspectief van de zorgaanbieders

Hoge kwaliteit van zorg, patiëntveiligheid, waardige ouderenzorg, participatie, eigen regie en zelfredzaamheid van burgers zijn belangrijke doelstellingen van overheden én van patiëntenorganisaties en koepelorganisaties in de zorg. Hoe dragen professionals en organisaties hier aan bij, wat zijn effectieve interventies, hoe kan het best worden samengewerkt, welke competenties zijn nodig voor goede zorg, welke professionals zijn eigenlijk nodig en zijn deze professionals ook beschikbaar?

Het perspectief van de organisatie van zorg

We gaan in op de inrichting van het zorgstelsel en de rol van verzekeraars, overheden en toezichthouders hierbij. Voor ons onderzoek maken we gebruik van scenarioanalyses, van onze Nivel-panels en van de Nivel-beroepenregistraties en -zorgregistraties. Met peilingen onder onze panelleden en workshops met onze experts en stakeholders zijn we optimaal toegerust om nieuwe thema’s te exploreren en de toekomst te verkennen.

Door deze invalshoeken met elkaar te combineren ontwikkelen we kennis in samenhang en vinden we antwoorden op hedendaagse maatschappelijke vraagstukken in de zorg. In de animatie wordt dit toegelicht.

Veertien onderzoeksprogramma's

Binnen de drie onderzoeksperspectieven kent het Nivel in totaal 14 Nivel-onderzoeksprogramma’s, elk met een eigen onderzoeksteam. Elk team heeft een programmaleider, veelal een hoogleraar, met ruime onderzoekservaring en expertise op het betreffende terrein. De onderzoekteams beschikken over een breed (internationaal) netwerk binnen wetenschap, beleid en praktijk. Zodoende onderzoeken zij complexe maatschappelijke vraagstukken in samenhang en bieden zij antwoorden op vragen uit de samenleving.

Onderzoekscyclus afgestemd op onze verbindende functie

Het uitvoeren van ons onderzoek is cyclisch ingericht, met aandacht voor onze spilfunctie tussen wetenschap, beleid en praktijk:

Nivel-Figuur-Onderzoekscyclus

KwaliteitswaarborgingKwaliteitswaarborging

De wetenschappelijke kwaliteit van onze onderzoeken bewaken we zorgvuldig. We volgen gangbare nationale en internationale standaarden en gedragscodes voor wetenschappelijk onderzoek.

Nederlandse Gedragscode Wetenschappelijke Integriteit

Het Nivel onderschrijft de Nederlandse Gedragscode Wetenschappelijke Integriteit. Deze code is met ingang van 1 december 2018 op het onderzoek van het Nivel van toepassing. Onderzoek dat voor die datum van start is gegaan valt onder de voorganger hiervan, de Nederlandse Gedragscode

Intern kwaliteitssysteem ter toetsing van het onderzoeksproces

We hebben een eigen, intern kwaliteitssysteem met procedures en werkinstructies, waarmee we de kwaliteit van het onderzoeksproces borgen. Het Nivel kent een wetenschappelijke onderzoekersvergadering, een gremium waarin junioren en senioren de opzet van onderzoeksvoorstellen, rapporten en andere publicaties bespreken om zo de kwaliteit daarvan te verhogen en goed onderzoek te stimuleren.

Nivel onderzoeks- en projectvoorwaarden voor onderzoek met derden

Om de wetenschappelijke kwaliteit van ons onderzoek met derden te waarborgen hebben wij Nivel onderzoeks- en projectvoorwaarden opgesteld. Deze gelden met ingang van 1 november 2018 voor alle (onderzoeks)projecten die het Nivel op grond van een subsidie- of opdrachtrelatie alsdan zal aannemen of daartoe een voorstel zal doen. Onderzoek doen met het Nivel? Bekijk deze voorwaarden.

ISO-certificering

Het Nivel is sinds 1999 gecertificeerd volgens de ISO-9001-normen. Dat betekent dat wij als instituut voldoen aan een aantal kwaliteitseisen ten aanzien van de kernprocessen, de organisatie, de mensen in de organisatie en de partners. Elk jaar worden we hiervoor beoordeeld door middel van een externe audit.
Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, onze kennisinfrastructuur op basis van (geanonimiseerde) zorggegevens die huisartsen ons verschaffen, is bovendien gecertificeerd voor de ISO 27001 / NEN-7510. Dit is een norm voor informatiebeveiliging in de zorgsector die algemeen geaccepteerd is in Nederland. Het gaat om het beveiligen van risico’s ten aanzien van privacy, maar ook om andere verstoringen in de informatievoorziening.

Onderzoek (laten) doen met Nivel-bronnenOnderzoek (laten) doen met Nivel-bronnen

U kunt het Nivel benaderen voor het doen van onderzoek met een van de vele panels of registraties van het Nivel. Ga naar het panel of de registratie van uw keuze en neem contact op met de betreffende contactpersoon. We kijken ernaar uit met u samen te werken!

Zenderen, I. van (Nivel Kenniscentrum). Over ons onderzoek: vraagstukken uit de gehele breedte van de zorgpraktijk. Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 26-02-2024; geraadpleegd op 28-03-2024]. URL: https://www.nivel.nl/nl/over-het-nivel/over-ons-onderzoek