Publicatie

Publicatie datum

Behoefteraming fysiotherapeuten 2002 -2015.

Vugts, C.J., Velden, L.F.J. van der, Hingstman, L., Velden, H.G.M. van der, Windt, W. van der. Behoefteraming fysiotherapeuten 2002 -2015. Utrecht: NIVEL, PRISMANT, 2003. 137 p.
Download de PDF
In de komende tien jaar zal er veel meer vraag naar fysiotherapeutische zorg komen. Om die stijgende vraag te kunnen opvangen moet de opleidingscapaciteit voor fysiotherapeuten verhoogd worden. Alleen al de vergrijzing van de bevolking zorgt voor een stijging van de zorgvraag van 14% tot het jaar 2015. Dit blijkt uit een onderzoek van het NIVEL en Prismant in opdracht van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie.
Het zorgaanbod daarentegen daalt met 8% als de wens van fysiotherapeuten tot minder werken of eerder met werken stoppen, wordt gerealiseerd. Tevens wordt verwacht dat fysiotherapeuten in de toekomst meer tijd kwijt zullen zijn aan werkzaamheden als administratie, overdracht en kwaliteitszorg (niet-patiënt gebonden werkzaamheden).
In 1985 ging ongeveer één op tien Nederlanders minimaal één keer per jaar naar de fysiotherapeut. In 2001 was dit gestegen tot iets meer dan 15%. Vroeger bezochten patiënten gemiddeld 20 keer per jaar de fysiotherapeut en nu is dat gemiddeld 17 keer. Met name ouderen bezoeken vaak de fysiotherapeut. Ruim één op de vijf 65-plussers gaat minimaal één keer per jaar naar de fysiotherapeut. Ook hun gemiddeld aantal bezoeken is hoog; namelijk 25 keer per jaar.
Doordat de Nederlandse bevolking in de komende jaren sterk vergrijst, zal ook het aantal mensen dat naar de fysiotherapeut gaat snel toenemen. Op basis van de meest recente bevolkingsprognose van het CBS is berekend dat in de periode 2001-2015 de vraag naar fysiotherapeutische zorg met 14% toeneemt.
Naast demografische ontwikkelingen zijn er ook beleidsmatige ontwikkelingen die de vraag naar fysiotherapeutische zorg verder doen stijgen. Tamelijk actueel is de aanbeveling van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) rond de rechtstreekse toegankelijkheid van de fysiotherapeut: nu nog geldt de regel dat een patiënt alleen naar de fysiotherapeut mag nadat hij of zij is verwezen door de huisarts. Er zijn echter plannen om mensen de mogelijkheid te bieden om zonder tussenkomst van de huisarts naar de fysiotherapeut te gaan. Indien deze aanbeveling wordt opgevolgd zal een deel van de werkzaamheden van de huisarts bij patiënten met klachten aan het bewegingsapparaat door de fysiotherapeut worden overgenomen. Dit betekent op landelijke schaal dat het aantal fysiotherapeuten met 3% moet toenemen.
Er is ook gekeken of er voldoende fysiotherapeuten worden opgeleid om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen. Daarbij is onder andere rekening gehouden met het feit dat in de periode 2001-2015 in totaal zo’n 7.000 fysiotherapeuten met pensioen zullen gaan. Dat is 38% van de huidige groep werkzame fysiotherapeuten.
In het onderzoek zijn verschillende toekomstscenario’s doorgerekend. Indien alleen rekening wordt gehouden met demografische ontwikkelingen in de zorgvraag (vergrijzing bevolking) en het zorgaanbod (pensionering) dán is de huidige opleidingscapaciteit voldoende om in 2015 aan de vraag naar fysiotherapeutische zorg te voldoen. Als echter ook rekening wordt gehouden met andere ontwikkelingen, zoals de rechtstreekse toegankelijkheid, arbeidstijdverkorting en toenemende tijd voor niet-patiëntgebonden activiteiten, dan ontstaat er een tekort aan fysiotherapeuten.