Mensen met een beperking kunnen in mindere mate leven zoals zij dat willen dan de algemene bevolking

Mensen met een beperking participeren minder in de maatschappij dan mensen uit de algemene bevolking. Het Nivel heeft de participatie van de eerste groep mensen onderzocht op drie concrete gebieden: feitelijk meedoen in de samenleving; participatie in relatie tot wensen en mogelijkheden; participatie op onderdelen van het leven die voor henzelf belangrijk zijn. De groep mensen met een beperking blijkt op deze gebieden het gevoel te hebben ‘minder mee te doen’ in de samenleving.

Op 2 december 2019 heeft minister De Jonge de Tweede Kamer geïnformeerd met een brief over de Indicatoren van het programma Onbeperkt meedoen!, waar het Nivel-onderzoek deel van uitmaakte.

Van de ondervraagde mensen met een lichamelijke beperking geeft ongeveer twee derde aan dat zij goede mogelijkheden hebben om te leven op de manier zoals zij dat willen, terwijl dit in de algemene bevolking zo’n 80 procent is. Van de mensen met een psychische aandoening zegt iets meer dan de helft het gevoel te hebben mee te tellen in de maatschappij.

Vooral minder meedoen op het gebied van werk

Op de meeste gebieden van participatie doen mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking of een psychische aandoening minder vaak mee dan mensen uit de algemene bevolking. Bij het hebben van betaald werk zien we hierbij de grootste afstand tussen beide groepen.

Programma ‘Onbeperkt meedoen!’ ter verbetering van de positie van mensen met een beperking

In 2018 lanceerde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het programma ‘VN-verdrag Onbeperkt meedoen!’. De basis voor dit programma is het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap, dat erop gericht is de positie van mensen met een beperking in de samenleving te verbeteren. De ambitie is dan ook dat mensen met een beperking meer naar eigen wens en vermogen kunnen meedoen in de samenleving, net als ieder ander. Voor het monitoren van deze overkoepelende ambitie heeft het Nivel indicatoren geselecteerd waarmee een eerste meting is uitgevoerd.

Over het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het Trimbos-instituut en de Patiëntenfederatie Nederland, in opdracht van het ministerie van VWS. In de meting zijn gegevens gebruikt uit eerder panelonderzoek met verschillende Nivel-panels én andere panels: het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG, Nivel), het Panel Samen Leven (PSL, Nivel), het Panel Psychisch Gezien (PPG, Trimbos-instituut), het Consumentenpanel Gezondheidszorg (CoPa, Nivel) en Mijnkwaliteitvanleven.nl (MKvL, Patiëntenfederatie Nederland). Aan de hand van deze gegevens is onderzocht wat de mate van participatie is van de verschillende doelgroepen van het programma ‘VN-verdrag Onbeperkt meedoen!’, vanuit het perspectief van mensen met een beperking zelf.