Evaluatie patiëntveiligheidsonderwijs voor arts-assistenten (deelstudie programma 'Patiëntveiligheid in Nederland'), 2007-2010

Duur: 2007 - 2010

Achtergrond
Een gebrek aan werkervaring bij arts-assistenten vergroot het risico op het ontstaan van patiëntonveilige situaties. Scholing van arts-assistenten kan een structurele bijdrage leveren aan patiëntveiligheid doordat attitude en gedrag, door onervarenheid en afhankelijkheid, in deze groep redelijk beïnvloedbaar zijn. Derhalve is een cursus ontwikkeld die zich richt op het verwerven van kennis en vaardigheden om onveilige situaties vroegtijdig te herkennen.

Doel
Doel van de evaluatiestudie is het bepalen van de effectiviteit van deze cursus patiëntveiligheid voor arts-assistenten (ANIOS en AIOS) in het Medisch Centrum Alkmaar.

Werkwijze
De cursus bestaat uit 3 delen. Begonnen wordt met een plenaire inleidende cursusdag om kennis te verwerven over patiëntveiligheid en een kader te schetsen. Na 5 en 11 weken worden terugkombijeenkomsten in kleinere groepjes georganiseerd, waarin discussie en praktische oefening het uitgangspunt vormen. Bij de eerste twee bijeenkomsten worden praktijkopdrachten aan de cursisten meegegeven die zij tijdens hun werkzaamheden in de kliniek dienen uit te voeren. Deze opdrachten zijn bedoeld om hun bewustzijn te vergroten en hen te stimuleren actief aan patiëntveiligheid te gaan werken. Iedere cursist heeft ter ondersteuning bij de uitvoer van de opdrachten een coach aangewezen gekregen; de coaches zijn ervaren hulpverleners (specialisten of verpleegkundigen) werkzaam in hetzelfde ziekenhuis, maar afkomstig van een andere discipline dan waar de betreffende arts-assistent werkzaam is. De cursus wordt afgerond met een kennistoets. Aan de cursus nemen in totaal 50 arts-assistenten deel.

Methoden
Op diverse manieren worden metingen uitgevoerd om de effectiviteit van de cursus te bepalen:
a) een vragenlijst gericht op attitude en gedrag omtrent patiëntveiligheid voorafgaand aan de cursus, direct na afloop van de eerste cursusdag en 6 maanden daarna,
b) diverse metingen tijdens de cursusdagen (o.a. met een stemsysteem),
c) één-op-één interviews met de deelnemers waarin onder meer wordt gevraagd naar hun voorgenomen acties om de patiëntveiligheid te verbeteren (6 maanden na de inleidende cursusdag).

Er is ook een controleziekenhuis waar dezelfde metingen worden verricht, maar waar geen patiëntveiligheidscursus wordt gegeven.

Resultaat
Evaluatie gericht op verandering van attitude, intenties en gedrag ten gunste van patiëntveiligheid.