Publicatie

Publicatie datum

Algemene inleiding. Communicatie en consultvoering, een persoonsgerichte benadering.

Dulmen, S. van. Algemene inleiding. Communicatie en consultvoering, een persoonsgerichte benadering. In: I. Siemann, E. Bazelmans, E. van Weel-Baumgarten, J. Prins, E. van den Bergh, H. Samwel, P. van Gurp. Communicatie en consultvoering, een persoonsgerichte benadering. Radboudumc, Nijmegen: 2015. p. 8-11.
Download de PDF
Arts en patiënt staan tegenwoordig meer naast dan tegenover elkaar. Op het gebied van ziekte en behandeling zwaait de arts als medisch expert en zorgcoördinator de scepter; de patiënt wordt in toenemende mate gezien als expert op het gebied van zijn eigen ziekte en klachten en wordt meer verantwoordelijk gehouden voor ziekte-gerelateerd gedrag en gezondheid (RVZ, 2010). Patiënt- en persoonsgericht handelen staan centraal, waarin de stem en de input van de patiënt meer aandacht krijgen. Patiënten worden geacht om naast de arts op te treden als gelijkwaardig partner in de zorg en actief te participeren in besluitvormingsprocessen rondom de keuze voor een behandelaar en een behandeling. Als gevolg daarvan nemen en krijgen patiënten de regie over de zorg, wat hun gezondheid
ten goede zal komen. Een mooi streven dat in de dagelijkse medische praktijk niet altijd gerealiseerd kan worden. Veel patiënten en vooral ouderen, ernstig zieken en laaggeletterden kunnen of willen een dergelijke rol niet op zich nemen en komen daardoor weinig tot patiëntparticipatie (van Bruinessen et al. 2013).
Door als arts effectief te communiceren worden de mogelijkheden, de behoeften en de realiseerbare mate van participatie van de patiënt helder en kan het contact tussen arts en patiënt daadwerkelijk persoonsgericht worden, dat wil zeggen afgestemd op hetgeen de patiënt kan bijdragen. Gelet op het feit dat in een onderzoek bijna de helft van een grote groep chronisch zieken aangaf barrières te ervaren in de communicatie, vooral in de contacten met hun arts, en ruim een derde behoefte heeft aan ondersteuning daarbij (Henselmans et al. 2014), is goede persoonsgerichte communicatie beslist geen vanzelfsprekendheid.

In de reader Communicatie en consultvoering komen de belangrijkste aspecten van goede communicatie tussen arts en patiënt aan bod, zowel vanuit theoretisch als praktisch oogpunt. In alle fasen van de opleiding biedt deze reader de arts (in spe) een handzaam leerboek en naslagwerk voor zowel alledaagse als bijzondere patiëntcontacten. Ter onderbouwing van het belang van persoonsgerichte arts-patiëntcommunicatie wordt eerst in deze algemene inleiding kort stilgestaan bij het belang en de praktijk van patiëntparticipatie.