Drie op de tien Nederlanders heeft lage gezondheidsvaardigheden (meting 2019)

Mensen met onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden ondervinden vaak negatieve gevolgen hiervan op hun gezondheid. Zij kunnen bijvoorbeeld minder goed omgaan met ziekte, maken vaker fouten met het innemen van geneesmiddelen en hebben meer moeite om de informatie van de zorgverlener te begrijpen. Uit recente cijfers van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg blijkt dat drie op de tien Nederlanders lage gezondheidsvaardigheden heeft.

Bij 7,7% van de onderzochte Nederlanders zijn de gezondheidsvaardigheden onvoldoende en bij 21,1% zijn ze beperkt. In Nederland blijft het percentage mensen dat onvoldoende of beperkt gezondheidsvaardig is in het afgelopen decennium schommelen rond de 30%: 28,7% in 2012, 36,4% in 2017 en 28,8% in 2019. De variatie tussen deze percentages is het gevolg van kleine verschillen tussen de steekproeven uit de Nederlandse bevolking. Mannen, mensen met een lager opleidingsniveau, ouderen (65+) en mensen die hun gezondheid als slechter beoordelen hebben vaker lage gezondheidsvaardigheden.

Zorg aan patiënten met lage gezondheidsvaardigheden kan beter
De toegankelijkheid en organisatie van de zorg is van invloed op de mate waarin lage gezondheidsvaardigheden een probleem worden. Hierbij valt te denken aan de wijze waarop informatie wordt aangeboden en de wijze waarop zorgverleners met patiënten en cliënten communiceren. Naarmate de zorg ingewikkelder en onoverzichtelijker is, stelt dit immers hogere eisen aan iemands gezondheidsvaardigheden.

Actieve rol nemen bij je eigen gezondheid en zorg
Gezondheidsvaardigheden (in het Engels health literacy) zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van aan gezondheid gerelateerde beslissingen. Deze vaardigheden zijn essentieel om een actieve rol te kunnen nemen ten aanzien van je eigen gezondheid en zorg. Gezondheidsvaardigheden worden wereldwijd beschouwd als een belangrijke oorzaak van gezondheidsverschillen tussen mensen.

Het onderzoek
Voor het onderzoek hebben 713 leden van het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het Nivel een vragenlijst beantwoord. Dit panel bestaat uit bijna 12.000 mensen van 18 jaar en ouder. Het Nivel verzamelt hiermee de meningen over de gezondheidszorg en de ervaringen hiermee van de algemene bevolking.