Huisartsen zijn vooral aan het begin van hun loopbaan geïnteresseerd in regionale wervingsinitiatieven

In Nederland zijn er veel regionale initiatieven om huisartsen voor regio’s met tekorten te werven. Huisartsen aan het einde van hun opleiding vinden deze initiatieven vaker aantrekkelijk dan huisartsen die al een tijdje aan het werk zijn. Naarmate de loopbaan vordert, voelen huisartsen zich steeds vaker gebonden aan een regio, vooral door privéfactoren zoals de nabijheid van familie en vrienden. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel onder derdejaars huisartsen in opleiding en huisartsen die in de afgelopen tien jaar zijn gestart.

Er zijn regionale verschillen in de beschikbaarheid van huisartsen. Daarom is het belangrijk om te begrijpen waarom jonge huisartsen kiezen voor bepaalde regio’s en welke factoren hierin een rol spelen. De inzichten uit dit onderzoek zijn belangrijk voor nieuwe en bestaande regionale initiatieven om huisartsen naar bepaalde regio's te trekken.

Privéredenen steeds bepalender voor regiovoorkeur naarmate de loopbaan vordert

Voor huisartsen voor een bepaalde werkregio kiezen, gaat hier een aantal belangrijke momenten aan vooraf die invloed hebben op de uiteindelijke keuze voor die regio. Aanvankelijk wordt de voorkeur voor een regio voor een aanzienlijke groep bepaald door de locatie van de studie geneeskunde. Dit hangt vooral af van het studieprogramma, de reputatie van de universiteit en de stad waar deze gevestigd is. Deze keuze beïnvloedt vervolgens de voorkeur voor de locatie van de huisartsenopleiding, even als factoren rond de regio van herkomst en aanwezigheid van familie en vrienden. Uiteindelijk kiezen veel huisartsen voor een werkregio op basis van privéomstandigheden (die waarschijnlijk deels gevormd zijn tijdens de studie geneeskunde en huisartsopleiding) zoals de aanwezigheid van een sociaal netwerk en de wens om kinderen op te laten groeien in die omgeving. Hoe verder een huisarts zich in de loopbaan bevindt, hoe meer deze privéoverwegingen een rol spelen in het kiezen van een regio.

Regionale wervingsinitiatieven toch aantrekkelijk voor groot deel van de huisartsen

Hoewel een grote groep (jonge) huisartsen die aan de enquête deelnamen, aangeeft niet van plan is te wisselen van regio, blijkt er een substantiële groep te zijn die regionale wervingsinitiatieven aantrekkelijk vindt. Dit zijn vooral laatstejaars artsen in opleiding tot huisarts (aios). Zij vinden vooral initiatieven rond de start van een praktijk en hulp bij praktijkvoering belangrijk. Denk hierbij aan de garantie dat er voldoende waarnemers zijn om bijvoorbeeld op vakantie te kunnen, de mogelijkheid om een periode proef te draaien, begeleiding bij het starten van een praktijk, hulp bij huisvesting voor de praktijk en ondersteuning bij de praktijkvoering. 

Fragment uit Waar wil de (jonge) huisarts werken? Resultaten van een enquête naar de voorkeursregio’s voor opleiding en werk van aios en pas afgestudeerde huisartsen: Initiatieven waarvan (jonge) huisartsen zeggen dat deze hen op dit moment zouden kunnen stimuleren om in een bepaalde regio als huisarts te gaan wonen en werken.

Over het onderzoek

In opdracht van de SBOH, werkgever van (onder andere) huisartsen in opleiding, zette het Nivel eind 2024 twee enquêtes uit: één onder derdejaars huisartsen in opleiding en één onder huisartsen die de afgelopen 10 jaar zijn afgestudeerd. Deze werden uitgezet door de SBOH (derdejaars huisartsen in opleiding) en de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (de afgestudeerde huisartsen). De respons onder derdejaars huisartsen in opleiding was zo’n 30% (264 aios) en onder de afgestudeerde huisartsen 19% (1233 jonge huisartsen).