Met een visuele of auditieve beperking werkt het anders

Voor de bevordering van arbeidsparticipatie van mensen met een zintuiglijke beperking zijn verschillende partijen aan zet, zoals beleidsmakers, professionals, werkgevers en collega’s, mensen met een zintuiglijke beperking zelf en hun naasten. In opdracht van het College voor de Rechten van de Mens heeft het Nivel onderzoek gedaan en de resultaten uitgebracht in de handreiking ‘Het werkt anders’. Doel van de handreiking is de kans op werk van deze groep mensen te vergroten.

Mensen met een zintuiglijke beperking ervaren problemen met het vinden en behouden van werk. De arbeidsparticipatie van deze groep mensen blijft achter bij die van de algemene bevolking, terwijl veel van hen wel graag willen werken en daar recht op hebben. Het Nivel-onderzoek brengt knelpunten en oplossingen in kaart.

Knelpunten met name het gevolg van gebrekkige communicatie over de beperking
Mensen met een zintuiglijke beperking ervaren op verschillende vlakken problemen op de arbeidsmarkt. Aan de basis hiervan ligt vaak een gebrekkige communicatie tussen werknemer en werkgever. Waar de werkgever vaak niet weet wat hij of zij kan verwachten bij het aannemen van de werknemer, vindt de werknemer het op zijn of haar beurt ingewikkeld om de beperking te bespreken. Door terughoudendheid en onduidelijkheid bij beiden worden er vervolgens geen goede afspraken over het werk gemaakt.

Een inclusieve arbeidsmarkt vraagt inzet van alle betrokkenen
Om de arbeidsparticipatie van mensen met een zintuiglijke beperking te vergroten is er meer bewustwording nodig bij alle betrokken partijen. Gebundelde, toegankelijke informatie kan hierbij helpen. Werkgevers en werknemers gaven tijdens het onderzoek aan dat kennis en informatie erg versnipperd beschikbaar zijn en daarom onvoldoende worden benut. Jobcoaches met specifieke expertise kunnen helpen bij het matchen van werknemers aan werkgevers en bij het versoepelen van de relatie tussen de werknemers en hun leidinggevenden en collega’s. Ook technologie kan ondersteuning bieden, bijvoorbeeld bij het beter afstemmen van de functie of werkomgeving op de mogelijkheden van de werknemer. De wensen en behoeften van de persoon met een visuele of auditieve beperking dienen hierbij als uitgangspunt te worden genomen. De handreiking ‘Het werkt anders’ geeft tips voor iedereen die betrokken is bij de arbeidsparticipatie van mensen met een zintuiglijke beperking om de knelpunten aan te pakken.

Over het onderzoek
Het onderzoek bestond uit drie onderdelen: een quick scan van de literatuur, focusgroepen met mensen met een visuele of auditieve beperking en interviews met experts op uiteenlopende terreinen van (technologie en) arbeidsparticipatie. Aan het onderzoeksteam waren twee ervaringsdeskundigen verbonden. De resultaten zijn becommentarieerd door de klankbordgroep van het College en vervolgens verwerkt in de handreiking ‘Het werkt anders’.