Patiënten op Aruba zijn tevreden over hun huisarts; het zorgaanbod als geheel is versnipperd en weinig overzichtelijk

Patiënten op Aruba zijn over het algemeen tevreden over hun huisarts, hoewel ze vinden dat de mogelijkheid tot huisbezoek onvoldoende is. Dit blijkt uit een breed onderzoek naar de kwaliteit van huisartsenzorg over 2018-2019. Ook blijkt de zorg per huisarts sterk te verschillen en voornamelijk curatief van aard te zijn. Huisartsen blijken weinig samen te werken met andere zorgdisciplines en ook de zorgverlening buiten kantooruren is niet goed op elkaar afgestemd en niet overzichtelijk voor patiënten. Daarentegen gaat het vastleggen van zorggegevens in de elektronische patiëntendossiers duidelijk vooruit.

Burgers en patiënten weten niet goed wat ze van een huisarts kunnen verwachten

Uit de enquêtes onder de bevolking - patiënten en burgers -  kwam naar voren hoe weinig mensen naar de huisarts zouden gaan wanneer ze specifieke, serieuze gezondheidsklachten zouden hebben. De zorgverlening door de huisarts is hoofdzakelijk gericht op behandeling van ziekten en klachten en slechts in geringe mate op preventie en gezondheidsbevordering. Positieve uitzondering is de diabeteszorg, zorg waarin de praktijkondersteuners (POH’s) een centrale rol vervullen. Weinig patiënten weten iets over de procedure die iedere huisartspraktijk moet volgen bij het behandelen van klachten van patiënten.

Zorg door specialisten staat bij patiënten duidelijk hoger aangeschreven dan zorg door huisartsen. Voor niet-urgente klachten wendt men zich liever tot de spoedeisende hulp (SEH) in het ziekenhuis dan tot de huisarts of de huisartsenpost (HAP). Bijna een kwart van de bevolking had in het jaar voorafgaand aan de peiling een particuliere arts of kliniek bezocht, meestal in het buitenland. Men verwachtte daar betere zorg en snellere service te ontvangen.

Versterking van de patiëntgerichtheid en verbetering van het imago van de huisartsenzorg is daarom wenselijk. Meer informatie over de zorg die huisartsen te bieden hebben en meer aandacht voor preventie en gezondheidsbevordering kunnen daarbij helpen.

Onduidelijkheid over het zorgaanbod buiten kantooruren

Ruim een kwart van alle patiënten heeft in het jaar voorafgaand aan het onderzoek één of meer keren de spoedeisende hulp (SEH) in het ziekenhuis bezocht. Voor het overgrote deel (88%) betrof het niet-urgente zorgvragen, waarbij men bijvoorbeeld meende – ten onrechte – dat de huisarts of de huisartsenpost op dat moment niet beschikbaar waren.

Praktijken houden de elektronische patiëntendossiers beter bij

Het aantal vastgelegde patiëntencontacten is in 2018 ruim verdubbeld ten opzichte van 2017. Dit lijkt het gevolg te zijn van een consequentere registratie en niet zozeer van de toename van het aantal patiëntencontacten die optrad. Het vastleggen van patiëntgegevens is essentieel voor het signaleren van trends over de tijd, bijvoorbeeld inzake de volksgezondheid of het zorggebruik. Ondanks vooruitgang op diverse aspecten waren er ook hier grote verschillen te zien tussen huisartsen op Aruba onderling en tussen huisartsen op Aruba in de vergelijking met huisartsen in Nederland. Dit laat zien dat er ook op dit vlak zeker nog ruimte is voor verdere verbetering.

Over het onderzoek

Het Nivel-onderzoek liep van 2017 tot 2019 en richtte zich op de toegankelijkheid van huisartsenzorg, de samenwerking tussen zorgverleners in de eerste lijn en de kwaliteit van de geboden zorg. Vrijwel alle werkzame huisartsen en praktijkondersteuners deden mee aan de enquêtes; dit waren respectievelijk 42 huisartsen en 19 praktijkondersteuners (werkzaam in 29 praktijken). Daarnaast hebben we 810 patiënten in de wachtkamer geïnterviewd en 1111 mensen thuis. Ten slotte hebben we data uit 2017 en 2018 geanalyseerd uit de informatiesystemen van de deelnemende huisartsen. Daarmee hebben we de kwaliteit en volledigheid onderzocht van het registreren van zorggegevens in de praktijken.