Prestatiebeloning als middel om doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen bij huisartsen te bevorderen

Sinds 2018 is een deel van het inkomen van huisartsen afhankelijk van de mate waarin zij ‘doelmatig voorschrijven’. Het Nivel ontwikkelde een methodiek om dit te meten en te implementeren en doet onderzoek naar de effecten. Gouden standaard zijn de zogenaamde formularia, die beschrijven welke geneesmiddelen er in welke situaties kunnen worden voorgeschreven. Voor iedere huisartsenpraktijk in Nederland kunnen indicatoren worden berekend die aangeven in hoeverre huisartsen zich aan die formularia houden. Deze vorm van prestatiebeloning bij Formulariumgericht Voorschrijven zal tot en met 2022 worden ingezet door zorgverzekeraars. De invulling van de prestatiebeloning vanaf 2023 is momenteel onderwerp van overleg bij de zorgverzekeraars. Een mooi moment om ook bij het Nivel de tussentijdse balans op te maken.

De indicatoren werden door het Nivel ontwikkeld in nauwe samenwerking met onder andere ICT-leveranciers, de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), vertegenwoordigers van formularia en zorgverzekeraars. In een interview met SynthesHIS, tijdschrift voor huisarts en automatisering, vertellen Nivel-onderzoekers Robert Verheij en Lotte Ramerman over wat het project Formulariumgericht Voorschrijven heeft opgeleverd.

Huisartsen kunnen leren van de voorschrijfgegevens die zij zelf vastleggen

Van alle geneesmiddelen die huisartsen bij een patiënt voor de eerste keer voorschrijven wordt bekeken of ze passen binnen het formularium dat huisartsen zeggen te gebruiken. De huisarts hoeft hier zelf bijna niets voor te doen en er komen geen persoonsgegevens aan te pas. De ontwikkelde infrastructuur biedt ook de mogelijkheid om andere kwaliteitsindicatoren te meten. Hierdoor worden zorgverleners in staat gesteld om te leren van de gegevens die zij zelf vastleggen. Prestatiebeloning is daarvoor bedoeld als stimulans.

Ontwikkelen indicatoren bemoeilijkt door vele en diverse manieren van registreren

Het eenduidig meten van Formulariumgericht Voorschrijven op basis van gegevens in de nieuw ontwikkelde infrastructuur is ingewikkeld, vanwege de verschillen die er zijn tussen verschillende leveranciers van registratiesoftware, tussen formularia en tussen de tarieven van de prestatiebeloning (in 2020 variërend van € 0,60 tot € 2 per ingeschreven patiënt). De betrokken partijen zijn zich dan ook veel meer bewust geworden van de complexiteit van onder andere het versnipperde softwarelandschap en het belang van eenduidige datamodellen en eenduidige registratie. Toch is het gelukt om indicatoren te ontwikkelen die iets zeggen over doelmatig voorschrijven en bovendien specifiek genoeg én landelijk relevant zijn.

Meer weten

Meer weten over het project en de stand van zaken omtrent Formulariumgericht Voorschrijven?

• Lees het interview in SynthesHIS met Nivel-onderzoekers Robert Verheij en Lotte Ramerman.
• Bekijk Dossier Formulariumgericht Voorschrijven voor alle relevante informatie van het Nivel over dit onderwerp.

Over het project

Sinds 2018 monitort het Nivel, in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland, hoe vaak er bij een eerste voorschrift een geneesmiddel wordt gekozen dat voorkomt in een door de huisarts gebruikt formularium. In het Nivel-project Formulariumgericht Voorschrijven zijn hiervoor indicatoren ontwikkeld waarop per praktijk scores worden berekend. Deze scores worden door het Nivel verzameld en gecontroleerd en eens per jaar doorgestuurd naar de zorgverzekeraars ten behoeve van de prestatiebeloning doelmatig voorschrijven. Het Nivel onderzoekt in hoeverre er verbeteringen optreden in het formulariumgericht voorschrijven.