Nieuws
17-06-2016

Respecteren autonomie van mensen met een verstandelijke beperking aan levenseinde is moeilijk

Hoe respecteer je iemands autonomie, als hij of zij ongeneeslijk ziek is en ook een verstandelijke beperking heeft?  Het proefschrift van Nienke Bekkema beschrijft deze, en andere grote uitdagingen in de zorg aan het levenseinde van mensen met een verstandelijke beperking. Het proefschrift is getiteld: The challenge of caring together. End-of-life care for people with intellectual disabilities. Het onderzoek laat zien dat samenwerking een voorwaarde is voor autonomie en voor goede levenseindezorg.

Respect voor autonomie
Zowel mensen met een lichte verstandelijke beperking als familie en zorgverleners vinden respect voor autonomie belangrijk, maar ook moeilijk. In de gezondheidszorg wordt autonomie vaak gezien als zelf je keuzes maken, zonder inmenging van anderen. Respect voor autonomie blijkt aan het eind van het leven van iemand met een verstandelijke beperking echter vooral tot stand te komen in samenwerking tussen de zieke, professionals en naasten.

Wensen mensen met verstandelijke beperking niet vaak meegenomen bij besluiten 
Toch worden bij belangrijke besluiten de wensen van de mensen met een verstandelijke beperking zelf niet vaak genoemd als overweging, zoals bij besluiten over waar de persoon het best kan wonen en of er nog gestart moet worden met medische behandelingen. Het is een belangrijke uitdaging hoe je aan kan sluiten bij het niveau en de communicatiemogelijkheden van deze mensen zodat hun betrokkenheid wordt vergroot.

Begeleiders willen bijgeschoold worden over zorg aan het levenseinde
Uit dit proefschrift blijkt ook dat veel begeleiders in de verstandelijk gehandicaptenzorg zich nog onvoldoende opgeleid voelen om goede zorg aan het levenseinde te bieden. Begeleiders willen vooral bijgeschoold worden in ondersteuning aan de cliënt bij het omgaan met het naderende overlijden en afscheid nemen.  Ook moeten begeleiders beter op de hoogte worden gesteld van samenwerkingsmogelijkheden, zoals de inzet van externe experts en de kennis vanuit palliatieve zorgnetwerken.

Samen zorgen aan het einde van het leven
Om beter aan te sluiten bij de behoeften van de zieke is het belangrijk om samen te zorgen:

  1. verbinding leggen met de persoon met verstandelijke beperkingen en deze beter betrekken bij de zorg,
  2. samen zorgen met collega zorgverleners en externe experts zodat de expertise op het gebied van levenseindezorg up to date is en
  3. samen zorgen met familie, omdat vaak zowel begeleiders als familie nauw en emotioneel betrokken zijn bij de zieke, waardoor een gedeelde visie over goede levenseinde zorg van groot belang is.

 

De promotie vindt plaats op 22 juni om 15.45 uur in de aula van de VU te Amsterdam.

Nienke Bekkema is te bereiken per telefoon (0641220553) of per e-mail

Altijd op de hoogte blijven van Nivel-nieuws? Abonneer u op onze attendering!

U kunt zich op elk moment afmelden, via de link onder in de e-mails die u ontvangt. Meer weten? Bekijk het  Privacybeleid van het Nivel en de legal policies die het mailingsplatform Mailchimp hanteert, die u erkent door uw deelname aan onze nieuwsattendering via dit platform.
Ook interessant: bekijk de mogelijkheden om onderzoek te doen met (gegevens van) het Nivel.