Vaker antipsychoticum quetiapine voorgeschreven bij slapeloosheid

Quetiapine is een geneesmiddel voor de behandeling van schizofrenie, bipolaire stoornis of ernstige depressie. Hoewel quetiapine niet vaak wordt voorgeschreven bij slaapproblemen, gebeurt dit de laatste jaren wel steeds vaker. In de richtlijnen voor huisartsen wordt dit evenwel afgeraden, vanwege bijwerkingen en een gebrek aan te bewijs van effectiviteit. Daarom verdient deze stijging aandacht.

Aanleiding om de cijfers van gebruik van het medicijn op een rij te zetten is het bericht Huisartsen negeren richtlijnen bij voorschrijven quetiapine, dat in mei 2022 in het Pharmaceutisch Weekblad werd gepubliceerd, over een onderzoek van journalistiek platform Pointer van KRO-NCRV. Maar ook al eerder, in 2013, werd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde opgemerkt dat quetiapine in lage doseringen als slaapmiddel wordt ingezet.

Bijna 10% van de quetiapine-voorschriften in 2020 was voor slapeloosheid

In 2015 kregen 5,5 op de 1000 patiënten die ingeschreven staan bij de huisarts quetiapine voorgeschreven. In 2020 is dit aantal gestegen naar 7,1 op de 1000 patiënten. Het percentage van de voorschriften bij slapeloosheid liep in die periode op van 5,6% naar 9,7%. Quetiapine werd het vaakst voorgeschreven bij psychische problemen, in meer dan 75% van de voorschriften. Van de mensen die quetiapine bij slapeloosheid kregen voorgeschreven, had ruim de helft ook een psychische aandoening.

Figuur uit de infographic Quetiapine en slapeloosheid. Het percentage voorschriften van quetiapine in de huisartsenpraktijk naar reden van voorschrijven. Meer resultaten zijn te vinden in de infographic.

Over het onderzoek

Voor het vaststellen van de cijfers hebben we gebruikgemaakt van de routinematig geregistreerde zorggegevens die huisartsenpraktijken die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn vastleggen. Voor de analyses zijn, afhankelijk van het jaar, tussen de 196 en 281 huisartsenpraktijken meegenomen, die bij minimaal 30% van de prescripties een ICPC-code registreerden.