Methode vaststellen cijfers zorgverlening oefentherapeuten

We geven een verantwoording voor de kwaliteit en representativiteit van de cijfers over zorggebruik bij de oefentherapeut en voor de kwaliteit van de cijfers over verleende zorg door de oefentherapeut. Dit doen we door in ieder geval informatie te geven over:

1. de omvang van de gegevensverzameling en geografische spreiding
2. de representativiteit van de cijfers
3. de inhoud van de gegevensverzameling (welke gegevens verzamelen we)
4. de manier waarop we de gegevens verzamelen
5. de kwaliteitscontrole op de cijfers

Naar de cijfers zorgverlening oefentherapeuten

Deze methode heeft betrekking op de totstandkoming van de cijfers van Nivel-cijfers Zorg die de oefentherapeut verleent, die samen met ons andere cijfers over ziekten en zorg zijn opgenomen bij het onderdeel Zorg en Ziekte in cijfers op de Nivel-website.

Omvang gegevensverzameling deelnemende oefentherapiepraktijken

In de jaarcijfers van 2023 zijn vanuit Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn gegevens geïncludeerd over 25.070 patiënten die oefentherapeutische zorg hebben ontvangen van 300 oefentherapeuten werkzaam in 116 eerstelijns oefentherapiepraktijken. Van deze patiënten waren er gegevens over 18.398 nieuwe en 23.011 afgesloten behandelepisodes. In de kaart van Nederland ziet u de geografische spreiding van de oefentherapiepraktijken waarover wij rapporteren.

Selecteer desgewenst een andere zorgdiscipline direct onder de kaart.

Representativiteit van de cijfers

De representativiteit van de deelnemende oefentherapiepraktijken en oefentherapeuten aangesloten bij Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn in 2023 is bepaald door een vergelijking te maken met gegevens van de landelijk geregistreerde eerstelijns oefentherapiepraktijken en oefentherapeuten uit het Algemeen Gegevens Beheer (AGB) van juni 2024.

Landelijke verdeling oefentherapiepraktijken

Wanneer we globaal kijken naar de verdeling over vier regio’s van de aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn deelnemende oefentherapiepraktijken is dit vergelijkbaar met de landelijke verdeling van oefentherapiepraktijken in 2024.

Tabel: Aantal oefentherapiepraktijken Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn in 2023 en aantal oefentherapiepraktijken landelijk in 2024, naar regio.

* Regio-indeling: Noord (Drenthe, Friesland, Groningen), Oost (Gelderland, Overijssel, Flevoland), Zuid (Zeeland, Noord-Brabant, Limburg), West (Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht)

Verdeling leeftijd en geslacht oefentherapeuten

De gemiddelde leeftijd van de oefentherapeuten die in 2023 deelnamen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn is overeenkomstig het landelijk gemiddelde van 46 jaar. Het percentage mannelijke therapeuten in Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn in 2023 ligt met zes procent lager dan het landelijke percentage uit het AGB-register van 2024. Echter moet hierbij opgemerkt worden dat leeftijd en geslacht voor een groot deel van de oefentherapeuten in de database van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn onbekend is.

Er lijkt een oververtegenwoordiging te zijn van kinderoefentherapeuten in de registratie. Van de geregistreerde behandelingen wordt 39 procent gegeven in het kader van de specialisatie kinderoefentherapie. Dit is hoger dan het landelijke aandeel kinderoefentherapie: van de ruim 1700 oefentherapeuten die lid zijn van de Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck is namelijk 24 procent (n=411) kinderoefentherapeut.

Tabel: Geslachtsverdeling en gemiddelde leeftijd van oefentherapeuten in Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn in 2023 en oefentherapeuten ingeschreven in het AGB-register in 2024.

* In totaal waren er gegevens over geleverde zorg door 300 oefentherapeuten in Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Leeftijd en geslacht is bekend van respectievelijk 143 en 172 therapeuten

Representativiteit voorgaande jaren

• In 2023 namen 300 oefentherapeuten deel, verspreid over 116 praktijken (representativiteit)
• In 2022 namen 293 oefentherapeuten deel, verspreid over 115 praktijken (representativiteit)
• In 2021 namen 249 oefentherapeuten deel, verspreid over 86 praktijken (representativiteit)
• In 2020 namen 177 oefentherapeuten deel, verspreid over 53 praktijken (representativiteit)
• In 2019 namen 205 oefentherapeuten deel, verspreid over 77 praktijken (representativiteit)
• In 2018 namen 129 oefentherapeuten deel, verspreid over 69 praktijken (representativiteit)
• In 2017 namen 133 oefentherapeuten deel, verspreid over 74 praktijken (representativiteit)
• In 2016 namen 80 oefentherapeuten deel, verspreid over 52 praktijken (representativiteit)
• In 2015 namen 70 oefentherapeuten deel, verspreid over 50 praktijken (representativiteit)
• In 2014 namen 58 oefentherapeuten deel, verspreid over 38 praktijken (representativiteit)
• In 2013 namen 43 oefentherapeuten deel, verspreid over 31 praktijken (representativiteit) 
• In 2012 namen 42 oefentherapeuten deel, verspreid over 33 praktijken (representativiteit) 
• In 2011 namen 52 oefentherapeuten deel, verspreid over 42 praktijken (representativiteit)

Verandering over de jaren in de verzameling praktijken en oefentherapeuten die aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn deelnemen kan een oorzaak zijn van kleine verschuivingen in de gerapporteerde patiëntkenmerken en oefentherapeutische zorg.

Inhoud gegevensverzameling

De gegevens die voor Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn zijn verzameld, zijn gegevens die iedere oefentherapeut vastlegt voor de reguliere administratie. Het zijn de gegevens die nodig zijn voor declaratie van behandelingen, aangevuld met gegevens uit de richtlijn Oefentherapeutische verslaglegging 2018. Op de Nivel-webpagina voor deelnemende zorgverleners aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn vindt u de specificaties van de gegevensverzameling.

Niet alle gegevens die nodig zijn voor de gepresenteerde resultaten zijn voor alle patiënten beschikbaar. Dit kan komen doordat niet alle informatie in alle softwarepakketten aanwezig is of doordat gegevens niet zijn ingevuld door de deelnemende oefentherapeut. Ook zijn sommige berekeningen gebaseerd op een selectie van de patiëntenpopulatie. Om bijvoorbeeld cijfers over de evaluatie van de behandeling te berekenen, worden alleen gegevens van patiënten gebruikt voor wie in het betreffende jaar de behandeling is afgesloten..

Wijze van verzamelen van gegevens

Een deelnemende zorgverlener registreert patiëntgegevens en zorginhoudelijke gegevens in het elektronische patiëntendossier. Periodiek (minimaal jaarlijks) wordt een extractie van deze gegevens gemaakt en naar het Nivel gestuurd. Gegevens van patiënten die bezwaar hebben gemaakt tegen gebruik van hun gegevens worden niet meegenomen. Vóórdat gegevens naar het Nivel worden verzonden, worden direct identificerende gegevens met gebruik van de software van een Trusted Third Party (ZorgTTP) geconverteerd naar een zogenaamd pseudoniem. Zo waarborgen wij de privacy van patiënten, in het kader van de Algemene Verordening gegevensbescherming (AVG). Meer informatie over privacy is te vinden in het Privacyreglement van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.

Praktijken die deelnemen gebruikten in 2023 het elektronische patiëntendossier van de volgende softwareleveranciers: 

• Intramed (Convenient B.V.)
• Winmens (Fairware)
• Incura (WinBase Groep B.V.)
• Fysiomanager (World of Health)
• FysioOne (SpotOnMedics B.V.)
• James (James software B.V.)
• FysioLogic (Logic Data B.V.)
   

Kwaliteitscontrole op de cijfers

Voor het opstellen van de jaarcijfers worden niet alle gegevens gebruikt die zijn verzameld binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn; er is een selectie gemaakt van databestanden met voldoende kwaliteit. De aangeleverde gegevens worden daartoe gecontroleerd op duplicaten van data, op niet-interpreteerbare waarden in velden en op de continuïteit van gegevensaanleveringen door de tijd heen. Als er sprake is van een ontbrekende periode in de aanlevering van een praktijk, kunnen gegevens over de omvang van de behandelingen bij de oefentherapeut niet worden berekend. Het is immers niet bekend hoeveel consulten hebben plaatsgevonden in de periode waarover geen gegevens zijn aangeleverd.