Programmaleider Communicatie in de Gezondheidszorg; bijzonder hoogleraar 'Communicatie in de gezondheidszorg', Radboudumc
Publicatie
Publicatie datum
De relatie tussen positieve communicatiestrategieën en het beloop van alledaagse klachten.
Dulmen, S. van, Fassaert, T., Jagt, L. van der, Schellevis, F. De relatie tussen positieve communicatiestrategieën en het beloop van alledaagse klachten. Huisarts en Wetenschap: 2010, 53(5), p. 265-271.
Lees online
Doel: Consulten voor alledaagse klachten vormen een aanslag op de werklast van de huisarts. Specifieke communicatiestrategieën, zoals actief luisteren en het wekken van positieve uitkomstverwachtingen, dragen mogelijk bij aan zelfzorg bij de patiënt. Bij dit onderzoek zijn we nagegaan hoe vaak huisartsen dergelijke strategieën hanteren en hoe deze samenhangen met ervaren gezondheid, consultfrequentie en medicatietherapietrouw. Methode: In 524 op video opgenomen consulten met patiënten met alledaagse klachten observeerden we de volgende strategieën: actief luisteren, positieve communicatie, patiëntgerichtheid, het (wetenschappelijk) onderbouwen van advies en het voortbouwen op eerdere behandelervaringen. De patiënten vulden vragenlijsten in. Informatie over consultfrequentie was afkomstig van de doorlopende patiëntenregistratie. We analyseerden de verkregen gegevens aan de hand van multivariate regressieanalyse. Resultaten: Het uiten van een gunstige prognose blijkt gerelateerd aan een betere gezondheid, maar alleen als de huisarts gelijktijdig een verklaring voor de oorzaak van de klachten geeft. Zo’n verklaring is ook gerelateerd aan een betere gezondheidstoestand bij de patiënt, behalve wanneer hij zich bij binnenkomst somber voelt. Actief luisteren en betrokkenheid bij de besluitvorming blijken bij deze subgroep samen te hangen met grotere therapietrouw. Conclusie: Patiënten met alledaagse klachten lijken gebaat bij een huisarts die duidelijk én optimistisch is over de aard en de oorzaak van de klachten, behalve wanneer zij zich somber voelen. Dan lijkt vooral een luisterend oor te werken. Huisartsen doen er dus goed aan zich te vergewissen van de emotionele toestand van de patiënt. (aut. ref.)
Introduction: Consultations for minor ailments constitute a large part of the workload of general practitioners (GPs). Specific communication strategies, such as active listening and creating positive treatment expectations, might contribute to patient self-care. The aims of this study were to investigate how often GPs use such communication strategies and whether these strategies are associated with perceived health, consultation frequency, and medication adherence. Methods: Videotaped consultations (n = 524) between Dutch GPs and patients with minor ailments were assessed for the following strategies: active listening, positive communication, patient centeredness, providing scientifically proven information and advice, and building on earlier treatment experiences. Patients completed questionnaires before and after the consultation and 2 weeks later. Information about the consultation frequency was obtained from the patient registration database. Data were analysed using multivariate regression analysis. Results: Giving a favourable prognosis was associated with better health, but only if the GP also explained the cause of the symptoms. Such an explanation was also associated with a better patient health status, except in those patients who felt down and miserable at the moment they entered the consulting room. Active listening and involvement in decision-making were associated with greater treatment adherence in this group of patients. Discussion: Patients with minor ailments appeared to benefit from a GP being clear and optimistic about the nature and course of ailments, with the exception of patients who felt down and miserable at the moment they entered the consulting room. In these cases, active listening proved helpful. Thus GPs should assess the patient’s mood or emotional state when he/she enters the consulting room.(aut. ref.)