Programmaleider Verpleging, Verzorging en Ouderenzorg; bijzonder hoogleraar 'Verpleging en verzorging in de laatste levensfase', Vrije Universiteit / Amsterdam UMC
Publicatie
Publicatie datum
Definiëring van de patiëntenpopulatie: een probleem bij het onderzoek naar palliatieve zorg.
Borgsteede, S., Deliens, L., Francke, A., Stalman, W., Willems, D., Eijk, J. van, Wal, G. van der. Definiëring van de patiëntenpopulatie: een probleem bij het onderzoek naar palliatieve zorg. Huisarts en Wetenschap: 2008, 51(2), p. 85-89.
Lees online
Inleiding: In het onderzoek naar palliatieve zorg ontbreekt een duidelijke definitie van patiëntenpopulaties en zijn er geen criteria voor een indeling in groepen. De effecten van de gekozen inclusiecriteria zijn daardoor niet bekend. Ons onderzoek is een eerste stap om deze lacune op te vullen. Wij onderzochten hoe de toepassing van drie criteria voor groepsindeling uitwerkte in verschillende populaties die waren onderzocht op basis van grootte, aantal dokter-patiëntcontacten en demografische gegevens. Methoden: Huisartsen ontvingen een vragenlijst voor alle patiënten die overleden tijdens de Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk (n = 2194). De vragen waren: 1) kregen de patiënten een non-curatieve behandeling? 2) kregen de patiënten palliatieve zorg? en 3) verwachtte de arts het overlijden? Resultaten: De respons was 73%. Het criterium ‘overlijden werd verwacht’ was van toepassing op de meeste patiënten (62%), gevolgd door ‘palliatieve zorg’ (46%) en ‘non-curatieve behandeling’ (39%). De overeenkomst tussen de populaties op basis van deze definities was redelijk tot matig. Kankerpatiënten vielen vaker onder de criteria ‘palliatieve zorg’ en ‘overlijden werd verwacht’, dan onder ‘niet-curatieve behandeling’. Discussie: Dit onderzoek laat aanzienlijke verschillen tussen populaties zien, afhankelijk van de inclusiecriteria die bij de selectie zijn toegepast. Verder onderzoek naar palliatieve zorg moet rekening houden met beperkingen door bepaalde inclusiecriteria en mogelijke afwijkingen die daardoor ontstaan.(aut. ref.)
In research into palliative care there is a lack of clear definition of the patient population and of clear inclusion criteria. The aim of this study was to describe the consequences brought about by three inclusion criteria in the make-up of different study populations studied in terms of size, number of doctor-patient contacts and demographic characteristics. General practitioners were sent a questionnaire on all patients who died during the second Dutch National Survey of General Practice (n = 2194), to determine whether (1) patients received non-curative treatment; (2) patients received palliative care; and (3) death was expected (total response rate = 73%). The criterion ‘death was expected’ included most patients (62%) followed by ‘palliative care’ (46%) and ‘non-curative treatment’ (39%). Similarity between the definition-based populations was fair to moderate. In cancer patients the ‘palliative care’ and ‘death was expected’ categories occurred more frequently than in ‘non-curative treatment’ patients. The conclusions show substantial differences in populations according to the different inclusion criteria used to select them. Future research into palliative care should acknowledge the limitations of using certain inclusion criteria and explore potential bias. (aut. ref.)
Gegevensverzameling