Publicatie

Publicatie datum

Empathie in de communicatie tussen huisarts en patiënt.

Derksen, F., Bensing, J.M., Lagro-Janssen, A.L.M. Empathie in de communicatie tussen huisarts en patiënt.: , 2013. 4-5 p. Abstract. In: NHG-Abstractenboek. NHG-Wetenschapsdag 2013 'Resultaten bekend, en dan...?' 14 juni 2013, Leiden.
Lees online
Inleiding
Huisartsen vinden empathie zeer belangrijk in hun werk met patiënten; ze waarderen het met een 8 gemiddeld. Opmerkelijk is dat ze empathie zien als een instrument om te bezuinigen, In de Nederlandse huisartspraktijk is weinig onderzoek naar empathie gedaan; het wordt gezien als niet 'evidence based'.

Onderzoeksvraag
We onderzoeken de meningen van de huisartsen over empathie, hoe ze het toepassen en beleven en welk voorwaarden en/of barrières belangrijk vaar hen zijn bij een implementatie ervan. Methode: Er zijn 31 Nederlandse huisartsen geïnterviewd. De selectie van de deelnemers werd gedaan door middel van een steekproef uit de NIVEL-huisartsen database. Hierbij is gezocht naar een zo groot mogelijke variatie in leeftijd, praktijksoort en locatie en naar een gelijke man/vrouw verhouding.

Methode
Er zijn 31 Nederlandse huisartsen geïnterviewd. De selectie van de deelnemers werd gedaan door middel van een steekproef uit de NIVEL-huisartsen database. Hierbij is gezocht naar een zo groot mogelijke variatie in leeftijd, praktijksoort en locatie en naar een gelijke man/vrouw verhouding.

Resultaten
Enerzijds vinden huisartsen empathie de smeerolie en het fundament van elk patiënt-dokter contact, ze doen het door spontaan en zichzelf te zijn, goed te luisteren en te letten op 'cues' in het gesprek en d.m.v. fysiek contact. Anderzijds merken ze dat het energie kost, dat ze er fit voor moeten zijn en dat ze vooral beperkt worden door tijdsdruk. Ze omschrijven empathie als de bereidheid om zich in te leven, te verplaatsen, in wat iets voor mensen betekent en dit aan mensen te laten merken/volden. Basis is voor hen de waardering van de ander als mens en de geïnteresseerdheid in die ander. Volgens hen is het effectief. De kwaliteit van de communicatie verbetert, daardoor is er meer 'adherence' (therapietrouw), betere informatie-vergaring, betere diagnostiek en meer betrokkenheid tussen patiënten en dokter. Belangrijke randvoorwaarden zijn: goede praktijkorganisatie en sfeer in de praktijk en een 'klik' hebben met de patiënt.

Beschouwing
Tijdens de interviews waren de huisartsen zeer open over hun mening, uitvoering en beleving t.a.v. empathie; ze omschreven hun empatieshc handelen vaak procesmatig. Vrijwel alle geïnterviewde huisartsen ervoeren een gesprek over empathie als positief en elementair. Implementatiestrategie: Dit essentiële kenmerk van het huisarts-patiënt contact dreigt door de huidige ontwikkelingen in de huisartspraktijk onvoldoende aandacht te krijgen. Het onderzoek is een inventarisatie in het 'veld' van de meningen en ervaringen over empathie. De resultaten zorgen voor aandacht te krijgen. Het onderzoek is een inventarisatie in het 'veld' van de meningen en ervaringen over empathie. De resultaten zorgen voor aandacht voor onderzoek van empathie in de Nederlandse huisartspraktijk. Tevens kunnen ze een bijdrage leveren aan de bewustwording van het belang van empathie in de communicatie tussen huisarts en patiënt.