Senior onderzoeker afdeling Eerstelijnszorg
Publicatie
Publicatie datum
Innovating care for people with multiple chronic conditions in Europe: An overview.
Heide, I. van der, Snoeijs, S., Melchiorre, M.G., Quattrini, S., Boerma, W., Schellevis, F., Rijken, M. Innovating care for people with multiple chronic conditions in Europe: An overview. Utrecht: NIVEL, 2015. 72 p.
In diverse Europese landen krijgen mensen met meerdere chronische ziekten (multimorbiditeit) integrale zorg, maar het aanbod is nog beperkt. De integrale zorgprogramma’s zijn vooral gericht op mensen met een combinatie van twee specifieke ziekten, of integreren de zorg vanuit verschillende disciplines maar in beperkte mate.
Het aantal mensen met meerdere chronische ziekten neemt in alle Europese landen toe. Naar schatting hebben 50 miljoen mensen in Europa multimorbiditeit. Zij hebben vaak zorg nodig van verschillende zorgverleners. Op dit moment wordt de zorg voor mensen met multimorbiditeit gefragmenteerd aangeboden, omdat de zorg ziekte-specifiek of discipline-specifiek georganiseerd is. Het integreren van de zorg van verschillende zorgverleners is naar verwachting effectiever en patiëntvriendelijker dan gefragmenteerde zorg. Mensen met multimorbiditeit zullen dan ook kwalitatief betere zorg krijgen.
Huidige innovaties vaak lokaal of regionaal
In Europese landen zijn verschillende innovaties ontwikkeld voor integrale zorg voor mensen met multimorbiditeit. Binnen het project ‘Innovating care for people with multiple chronic conditions in Europe’ (ICARE4EU), zijn deze programma’s geïnventariseerd. Op basis van de inventarisatie werden 101 programma’s geselecteerd, waarvan de meeste lokaal of regionaal zijn georganiseerd.
Samenwerking tussen zorgverleners
Samenwerking tussen zorgverleners van verschillende disciplines is vaak het belangrijkste doel van integrale zorgprogramma’s. Andere belangrijke doelstellingen zijn om patiënten meer bij de zorg te betrekken en de coördinatie te verbeteren. Vooral huisartsen nemen vaak deel aan deze zorgprogramma’s. NIVEL onderzoeker Iris van der Heide: “Vaak wordt gezegd dat huisartsen als centraal punt in het web van verschillende zorgverleners een belangrijke rol kunnen vervullen in die geïntegreerde zorg. Dit zien we ook terug in de integrale zorgprogramma’s van verschillende Europese landen.” Het afstemmen van zorg op de behoeften van patiënten lijkt op verschillende punten nog wel te kunnen verbeteren: zo worden in slechts de helft van de programma’s patiënten, of vertegenwoordigers van patiënten betrokken bij de opzet van het programma.
Europees onderzoek
Het ICARE4EU project (www.icare4eu.org), waarvan het NIVEL de coördinator is, heeft als doel de zorg voor mensen met meerdere chronische ziekten (multimorbiditeit) in Europa te verbeteren. In het project worden gegevens over innovatieve integrale zorgprogramma’s voor mensen met multimorbiditeit in alle EU-landen geïnventariseerd, beschreven en geanalyseerd. Binnen dit project werkt het NIVEL samen met het Italian National Institute of Health and Science on Aging (INRCA), de Technische Universität Berlin (TUB), de University of Eastern Finland (UEF) en de University of Warwick uit het Verenigd Koninkrijk. Het project wordt gesubsidieerd door de Europese Commissie (Health Programme).
Het aantal mensen met meerdere chronische ziekten neemt in alle Europese landen toe. Naar schatting hebben 50 miljoen mensen in Europa multimorbiditeit. Zij hebben vaak zorg nodig van verschillende zorgverleners. Op dit moment wordt de zorg voor mensen met multimorbiditeit gefragmenteerd aangeboden, omdat de zorg ziekte-specifiek of discipline-specifiek georganiseerd is. Het integreren van de zorg van verschillende zorgverleners is naar verwachting effectiever en patiëntvriendelijker dan gefragmenteerde zorg. Mensen met multimorbiditeit zullen dan ook kwalitatief betere zorg krijgen.
Huidige innovaties vaak lokaal of regionaal
In Europese landen zijn verschillende innovaties ontwikkeld voor integrale zorg voor mensen met multimorbiditeit. Binnen het project ‘Innovating care for people with multiple chronic conditions in Europe’ (ICARE4EU), zijn deze programma’s geïnventariseerd. Op basis van de inventarisatie werden 101 programma’s geselecteerd, waarvan de meeste lokaal of regionaal zijn georganiseerd.
Samenwerking tussen zorgverleners
Samenwerking tussen zorgverleners van verschillende disciplines is vaak het belangrijkste doel van integrale zorgprogramma’s. Andere belangrijke doelstellingen zijn om patiënten meer bij de zorg te betrekken en de coördinatie te verbeteren. Vooral huisartsen nemen vaak deel aan deze zorgprogramma’s. NIVEL onderzoeker Iris van der Heide: “Vaak wordt gezegd dat huisartsen als centraal punt in het web van verschillende zorgverleners een belangrijke rol kunnen vervullen in die geïntegreerde zorg. Dit zien we ook terug in de integrale zorgprogramma’s van verschillende Europese landen.” Het afstemmen van zorg op de behoeften van patiënten lijkt op verschillende punten nog wel te kunnen verbeteren: zo worden in slechts de helft van de programma’s patiënten, of vertegenwoordigers van patiënten betrokken bij de opzet van het programma.
Europees onderzoek
Het ICARE4EU project (www.icare4eu.org), waarvan het NIVEL de coördinator is, heeft als doel de zorg voor mensen met meerdere chronische ziekten (multimorbiditeit) in Europa te verbeteren. In het project worden gegevens over innovatieve integrale zorgprogramma’s voor mensen met multimorbiditeit in alle EU-landen geïnventariseerd, beschreven en geanalyseerd. Binnen dit project werkt het NIVEL samen met het Italian National Institute of Health and Science on Aging (INRCA), de Technische Universität Berlin (TUB), de University of Eastern Finland (UEF) en de University of Warwick uit het Verenigd Koninkrijk. Het project wordt gesubsidieerd door de Europese Commissie (Health Programme).
Why is multimorbidity a challenge for European countries?
• Currently an estimated 50 million people in Europe live with multiple chronic conditions (multimorbidity), and this number will further increase in the next decade. Especially among people aged 65 and over multimorbidity is common with prevalence rates estimated as high as 65%.
• Multimorbidity deeply impacts on the lives of individuals in terms of physical, psychological and social wellbeing. The comprehensive needs for long-term care and support of people with multimorbidity result in a high pressure on European health care systems in terms of the complexity of treatment and care delivery, manpower and costs. It is increasingly being recognized that the provision of care delivered by
different disciplines and/or sectors in an integrated manner may be more effective in terms of quality of care, patient and care provider satisfaction, patient outcomes and costs, compared to fragmented care, though the evidence is still weak.
What was found in the ICARE4EU project?
• Based on information provided by a survey among country-experts in 31 European countries, hardly any strategies or policies at a national or regional level directed at (integrated) care for people with multimorbidity have been identified. Most of the current national and regional policies or strategies concerning chronic illness care are disease specific.
• Innovative approaches to improve care for people with multimorbidity have nevertheless been introduced in clinical practice in many European countries: countryexperts identified 101 practices or programmes1, mostly operational at a local or regional level, in 25 European countries.
• Most programmes that had been identified are from Spain (n=15). The number of identified programmes from other European countries varies between one and nine. In some countries no programmes were identified.
• According to the responding contact persons of these programmes, increasing multidisciplinary collaboration is the objective most often strived for. Furthermore, improving patient involvement and improving care coordination are frequently mentioned objectives of the programmes. (aut. ref.)
• Currently an estimated 50 million people in Europe live with multiple chronic conditions (multimorbidity), and this number will further increase in the next decade. Especially among people aged 65 and over multimorbidity is common with prevalence rates estimated as high as 65%.
• Multimorbidity deeply impacts on the lives of individuals in terms of physical, psychological and social wellbeing. The comprehensive needs for long-term care and support of people with multimorbidity result in a high pressure on European health care systems in terms of the complexity of treatment and care delivery, manpower and costs. It is increasingly being recognized that the provision of care delivered by
different disciplines and/or sectors in an integrated manner may be more effective in terms of quality of care, patient and care provider satisfaction, patient outcomes and costs, compared to fragmented care, though the evidence is still weak.
What was found in the ICARE4EU project?
• Based on information provided by a survey among country-experts in 31 European countries, hardly any strategies or policies at a national or regional level directed at (integrated) care for people with multimorbidity have been identified. Most of the current national and regional policies or strategies concerning chronic illness care are disease specific.
• Innovative approaches to improve care for people with multimorbidity have nevertheless been introduced in clinical practice in many European countries: countryexperts identified 101 practices or programmes1, mostly operational at a local or regional level, in 25 European countries.
• Most programmes that had been identified are from Spain (n=15). The number of identified programmes from other European countries varies between one and nine. In some countries no programmes were identified.
• According to the responding contact persons of these programmes, increasing multidisciplinary collaboration is the objective most often strived for. Furthermore, improving patient involvement and improving care coordination are frequently mentioned objectives of the programmes. (aut. ref.)
