Publicatie

Publicatie datum

Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten: financiële situatie van chronisch zieken en gehandicapten 2005/2006: interim-rapportage.

Pannekeet-Helsen, M.J.E., Rijken, P.M. Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten: financiële situatie van chronisch zieken en gehandicapten 2005/2006: interim-rapportage. Utrecht: NIVEL, 2006. 58 p.
Download de PDF
Chronisch zieken en gehandicapten hebben minder inkomen dan de gemiddelde Nederlander. Daarbij geven ze vrijwel allemaal – bovenop de ziektekostenpremie – extra geld uit aan bijvoorbeeld onverzekerde zorg, hulpmiddelen, aanpassingen en de eigen bijdrage voor de thuiszorg. Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) onderzocht welke kosten mensen met een chronische ziekte of handicap maken.

Inkomen
Gemiddeld hebben chronisch zieken en gehandicapten in 2006 een netto-inkomen van 1252 euro per maand. Dit is inclusief zorgtoeslag en kinderbijslag, en na aftrek van de ziektekostenpremie. Ter vergelijking: in 2004 was dit 1658 euro bij de algemene bevolking. Het inkomen van gehandicapten is gemiddeld nog zo’n 165 euro lager dan dat van somatisch chronisch zieken. In 2006 had een kwart van de mensen met een chronische ziekte of handicap een netto huishoudinkomen van minder dan 1150 euro per maand. Ter illustratie: dat is vergelijkbaar met het sociaal minimum voor samenwonenden onder de 65 jaar.

Eigen bijdragen
De ziektekosten van chronisch zieken en gehandicapten zijn hoog. Bijna 90% procent had in 2005 naast de premie voor de ziektekostenverzekering nog andere uitgaven vanwege zijn gezondheid. Gemiddeld 1100 euro. Voor het merendeel zijn dit specifieke kosten die samenhangen met de ziekte of handicap. Afgezien van de standaardkosten die iedere Nederlander heeft, gaf 80% van de chronisch zieken en gehandicapten gemiddeld bijna 700 euro uit aan bijvoorbeeld hulpmiddelen, aanpassingen en eigen bijdragen voor thuiszorg.

Ernstige beperkingen
Vooral mensen met ernstige of meervoudige lichamelijke beperkingen en mensen met motorische beperkingen hebben een laag inkomen, terwijl ze veel kosten maken vanwege hun handicap of ziekte. Deze mensen komen daarom meestal in aanmerking voor inkomensondersteuning via compensatieregelingen, zoals de aftrek van buitengewone uitgaven bij hun belastingaangifte en – in bepaalde gevallen – ook voor bijzondere bijstand via de gemeenten. Momenteel wordt onderzocht of deze regelingen ook daadwerkelijk gebruikt worden door de beoogde doelgroep van chronisch zieken en gehandicapten en of deze de extra uitgaven voldoende compenseren. Het is daarnaast belangrijk dat wordt onderzocht hoe hoog de ziektekosten bij de algemene bevolking zijn. Dan wordt duidelijk hoe hoog de meerkosten van chronisch zieken en gehandicapten nu precies zijn.