Publicatie

Publicatie datum

Palliatieve zorg: herkennen en anticiperen door de huisarts.

Claessen, S.J.J., Francke, A.L., Deliens, L. Palliatieve zorg: herkennen en anticiperen door de huisarts. TSG: Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen: 2012, 90(1), p. 48. Abstract. 10e Nederlands Congres Volksgezondheid 'Volksgezondheid 2.0', 11 en 12 april 2012, Amsterdam.
Download de PDF

ABSTRACT:

Achtergrond en doelstelling
Kennis over behoeften van patiënten aan palliatieve zorg is schaars, vooral over verschillen tussen patiënten met kanker en die met andere aandoeningen. In dit onderzoek willen we meer inzicht krijgen in hoe de huisarts herkent dat een patiënt behoefte heeft aan palliatieve zorg, terwijl het overlijden nog relatief ver weg kan zijn. Ook willen me meer inzicht krijgen in wat de huisarts doet als hij/zij een behoefte aan palliatieve zorg heeft vastgesteld.

Methode
We voerden semi-gestructureerde interviews uit bij een twintigtal huisartsen. Alle interviews werden kwalitatief geanalyseerd met behulp van het programma Atlas.ti. De gegevens werden eerst open gecodeerd en daarna meer selectief.

Resultaten
Huisartsen herkennen een behoefte aan palliatieve zorg vaak aan de hand van (een combinatie van) subtiele signalen: een toenemende zorgafhankelijkheid, verlies van interesse in dagelijkse activiteiten of hobby’s of mentale veranderingen. Huisartsen handelen pro-actief als ze een behoefte aan palliatieve zorg signaleren. Deze pro-actieve houding in de palliatieve fase contrasteert met de meer reactieve houding van de huisarts in vroegere fasen van het ziektebeloop. Pro-activiteit houdt in dit geval in dat huisartsen regelmatig het initiatief nemen tot telefonische afspraken of huisbezoeken, waarbij de huisartsen samen met de patiënt en de naaste familie kijkt naar wat voor behoeften zij hebben. Ook het bespreekbaar maken van hoe een patiënt denkt over euthanasie of andere medische beslissingen rondom het levenseinde vallen voor veel huisartsen onder een pro-actieve werkwijze.

Discussie en conclusie(s).
Deze studie toont aan dat huisartsen behoeften aan palliatieve zorg herkennen door verscheidene vaak subtiele signalen in het ziektetraject. Huisartsen hebben in de palliatieve fase een meer pro-actieve houding dan zij gewend zijn in vroegere fasen in het ziektetraject.