Programmaleider Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem; bijzonder hoogleraar 'Transparantie in de zorg vanuit patiëntenperspectief', Tranzo, Tilburg University
Publicatie
Publicatie datum
Point-of-care testing in primary care in the Netherlands: management of patient safety related aspects.
Vries, C.G.J.C.A. de, Doggen, C.J.M., Geertshuis, M., Hilbers-Modderman, E.S.M., Kusters, R.G.C.M., Verheij, R.A., Geertsma, R.E. Point-of-care testing in primary care in the Netherlands: management of patient safety related aspects. Bilthoven: RIVM, 2012. 55 p.
Download de PDF
Snelle testen voor bloed- en urineonderzoek in de huisartsenpraktijken worden niet altijd volgens de voorschriften gebruikt. Dit kan veiliger en beter, zo blijkt uit onderzoek van het RIVM, de Universiteit Twente en het NIVEL.
Het onderzoek richtte zich op het gebruik in de huisartsenpraktijk van zogenoemde Point-of-care (POC-)testen. Dit zijn apparaten of teststrips die aan het bed van patiënten of in de huisartspraktijk kunnen worden gebruikt om snel een diagnose te stellen. Voorbeelden zijn bloedglucosemeters voor diabetes of nitrietteststrips voor urineweginfecties. Deze testen worden steeds meer gebruikt. Over de manier waarop huisartsen en praktijkondersteuners ermee omgaan was echter nog weinig bekend. Terwijl een juist gebruik belangrijk is voor een goede en veilige uitvoering van de testen.
Opslag, onderhoud en hygiëne
Uit het onderzoek blijkt dat in de huisartspraktijken niet voor alle kwaliteitseisen altijd voldoende aandacht is, bijvoorbeeld bij opslag, kalibratie en onderhoud. Verder voert niet iedereen universele hygiënische maatregelen uit. Bij de meting van glucose reinigt bijvoorbeeld slechts de helft van de onderzochte praktijken de vinger voor de prik. Terwijl het nalaten hiervan, ernstige fouten kan veroorzaken. Ook worden er nauwelijks opfriscursussen georganiseerd voor het gebruik van POC-testen. En als testen niet goed functioneren, melden slechts enkele huisartsen dat bij de fabrikant. Hierdoor kan deze geen maatregelen treffen om zijn product of de instructie voor gebruik te verbeteren. Huisartsen zorgen er wel goed voor dat de monsters aan de juiste patiënten worden gekoppeld (patiëntidentificatie). Ook ondernemen ze de benodigde actie als de testresultaten onduidelijk zijn.
Aanbevelingen
Om een goede kwaliteit van zorg te handhaven en risico's op fouten met POC-testen in huisartspraktijken te voorkomen, is het aan te bevelen bestaande richtlijnen voor huisartsen uit te breiden met voorschriften over het gebruik van POC-testen.
Het onderzoek richtte zich op het gebruik in de huisartsenpraktijk van zogenoemde Point-of-care (POC-)testen. Dit zijn apparaten of teststrips die aan het bed van patiënten of in de huisartspraktijk kunnen worden gebruikt om snel een diagnose te stellen. Voorbeelden zijn bloedglucosemeters voor diabetes of nitrietteststrips voor urineweginfecties. Deze testen worden steeds meer gebruikt. Over de manier waarop huisartsen en praktijkondersteuners ermee omgaan was echter nog weinig bekend. Terwijl een juist gebruik belangrijk is voor een goede en veilige uitvoering van de testen.
Opslag, onderhoud en hygiëne
Uit het onderzoek blijkt dat in de huisartspraktijken niet voor alle kwaliteitseisen altijd voldoende aandacht is, bijvoorbeeld bij opslag, kalibratie en onderhoud. Verder voert niet iedereen universele hygiënische maatregelen uit. Bij de meting van glucose reinigt bijvoorbeeld slechts de helft van de onderzochte praktijken de vinger voor de prik. Terwijl het nalaten hiervan, ernstige fouten kan veroorzaken. Ook worden er nauwelijks opfriscursussen georganiseerd voor het gebruik van POC-testen. En als testen niet goed functioneren, melden slechts enkele huisartsen dat bij de fabrikant. Hierdoor kan deze geen maatregelen treffen om zijn product of de instructie voor gebruik te verbeteren. Huisartsen zorgen er wel goed voor dat de monsters aan de juiste patiënten worden gekoppeld (patiëntidentificatie). Ook ondernemen ze de benodigde actie als de testresultaten onduidelijk zijn.
Aanbevelingen
Om een goede kwaliteit van zorg te handhaven en risico's op fouten met POC-testen in huisartspraktijken te voorkomen, is het aan te bevelen bestaande richtlijnen voor huisartsen uit te breiden met voorschriften over het gebruik van POC-testen.