Junior onderzoeker Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem
Publicatie
Publicatie datum
Post-COVID-syndroom: diagnose en registratie in de huisartsenpraktijk: mogelijkheden en beperkingen van routine zorgdata voor prevalentieschattingen
Simanowski, J., Hek, K., Verheij, R., Bos, I. Post-COVID-syndroom: diagnose en registratie in de huisartsenpraktijk: mogelijkheden en beperkingen van routine zorgdata voor prevalentieschattingen. Utrecht: Nivel, 2025. 54 p.
Download de PDF
Dit rapport beschrijft de resultaten van een explorerend onderzoek naar een prevalentieschatting van het post-COVID-syndroom in Nederland door het gebruik van routine zorgdata uit de huisartsenpraktijk. Hierbij is er gebruik gemaakt van de in 2022 geïntroduceerde diagnosecode voor het post-COVID-syndroom.
De gevolgen van de COVID-19-pandemie blijven merkbaar in de samenleving. Een deel van de patiënten heeft nog altijd langdurige klachten na een SARS-CoV-2-besmetting: dit wordt omschreven als het post-COVID-syndroom (PCS). Uit de literatuur is bekend dat er veel variatie is in de ervaringen van patiënten met deze aandoening; er zijn verschillen in de duur van de periode tussen besmetting en de klachten van PCS, in het type klachten en in de ernst en complexiteit van de klachten. Deze verschillen maken dat er veel variatie is in schattingen van het aantal patiënten met PCS in Nederland. De mogelijkheid tot het monitoren van trends in de prevalentie is gewenst om doelgericht onderzoek te kunnen doen naar de aandoening en op deze manier de zorg voor deze patiëntengroep beter te kunnen regelen. Een mogelijke geschikte databron voor deze schatting zijn de gegevens die huisartsenpraktijken routinematig vastleggen in het elektronische patiëntdossier. Dit komt doordat de huisarts doorgaans het eerste aanspreekpunt is voor patiënten met gezondheidsklachten; ook voor klachten van PCS. In dit onderzoek beantwoorden we daarom de vraag of de kwaliteit van deze data voldoende is om een representatieve prevalentieschatting voor PCS te kunnen maken. We keken ten eerste naar het verloop in 2022 van het aantal patiënten bij wie minimaal één keer de diagnosecode voor PCS geregistreerd stond in het journaal of in de prescripties. Vervolgens keken we naar de praktijkvariatie in het gebruik van de diagnosecode en keken we aanvullend naar het zorggebruik van deze patiëntengroep. We analyseerden gegevens uit elektronische patiëntendossiers van huisartsenpraktijken die deelnamen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn en interviewden zorgprofessionals over hun overwegingen om de diagnosecode wel of niet te gebruiken.
De gevolgen van de COVID-19-pandemie blijven merkbaar in de samenleving. Een deel van de patiënten heeft nog altijd langdurige klachten na een SARS-CoV-2-besmetting: dit wordt omschreven als het post-COVID-syndroom (PCS). Uit de literatuur is bekend dat er veel variatie is in de ervaringen van patiënten met deze aandoening; er zijn verschillen in de duur van de periode tussen besmetting en de klachten van PCS, in het type klachten en in de ernst en complexiteit van de klachten. Deze verschillen maken dat er veel variatie is in schattingen van het aantal patiënten met PCS in Nederland. De mogelijkheid tot het monitoren van trends in de prevalentie is gewenst om doelgericht onderzoek te kunnen doen naar de aandoening en op deze manier de zorg voor deze patiëntengroep beter te kunnen regelen. Een mogelijke geschikte databron voor deze schatting zijn de gegevens die huisartsenpraktijken routinematig vastleggen in het elektronische patiëntdossier. Dit komt doordat de huisarts doorgaans het eerste aanspreekpunt is voor patiënten met gezondheidsklachten; ook voor klachten van PCS. In dit onderzoek beantwoorden we daarom de vraag of de kwaliteit van deze data voldoende is om een representatieve prevalentieschatting voor PCS te kunnen maken. We keken ten eerste naar het verloop in 2022 van het aantal patiënten bij wie minimaal één keer de diagnosecode voor PCS geregistreerd stond in het journaal of in de prescripties. Vervolgens keken we naar de praktijkvariatie in het gebruik van de diagnosecode en keken we aanvullend naar het zorggebruik van deze patiëntengroep. We analyseerden gegevens uit elektronische patiëntendossiers van huisartsenpraktijken die deelnamen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn en interviewden zorgprofessionals over hun overwegingen om de diagnosecode wel of niet te gebruiken.
