Publicatie
Publicatie datum
PREM Ziekenhuiszorg: ontwikkeling van een korte vragenlijst over patiëntervaringen met ziekenhuiszorg.
Kessel, P. van, Bruins-Slot, J., Triemstra, M. PREM Ziekenhuiszorg: ontwikkeling van een korte vragenlijst over patiëntervaringen met ziekenhuiszorg. www.nivel.nl: NIVEL, 2016. 35 p.
Download de PDF
Dit rapport beschrijft een kwalitatief onderzoek onder patiënten voor de (door)ontwikkeling en validatie van een korte vragenlijst om patiëntervaringen met ziekenhuiszorg te meten, de PREM Ziekenhuiszorg. Bij dit onderzoek zijn patiënten betrokken voor het definiëren van kwaliteitsdimensies en voor het testen van de begrijpelijkheid van vragen.
<strong>Kwaliteitsdimensies in de vragenlijst</strong>
In deze ‘Patient Reported Experience Measure’-vragenlijst worden 10 belangrijke kwaliteitsdimensies uitgevraagd aan de hand van een basisset van 12 vragen. Het gaat om de dimensies informatievoorziening, gedeelde besluitvorming, medicatie, nazorg, bejegening, deskundigheid van de zorgverlener, samenwerking en continuïteit, en wachttijden. Deze dimensies in de PREM Ziekenhuiszorg zijn door diverse partijen en patiënten geprioriteerd en vastgesteld.
<strong>Patiëntenperspectief op ziekenhuiszorg</strong>
De PREM Ziekenhuiszorg is een vragenlijst over de dimensies van zorg die patiënten belangrijk vinden, met vragen die aansluiten bij de beleving en bewoordingen van patiënten. Deze vragenlijst is samen met patiënten ontwikkeld, voortbouwend op domeinen die in eerdere consultatierondes met zorgaanbieders en verzekeraars zijn vastgesteld. Zodoende kan na een kwantitatieve fase de vragenlijst gedragen worden door alle belanghebbende partijen (patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars), als instrument om de kwaliteit van de ziekenhuiszorg te meten vanuit het patiëntenperspectief.
<strong>Groepsgesprek geeft inzicht in wat patiënten belangrijk vinden</strong>
In een focusgroepsgesprek met patiënten zijn de belangrijkste kwaliteitsdimensies van ziekenhuiszorg benoemd en geprioriteerd. Deze focusgroep leidde ertoe dat de dimensie ‘deskundigheid van zorgverleners’ en wachttijden zijn toegevoegd aan de reeds opgestelde prioriteitenlijst. Nadat duidelijk was welke dimensies belangrijk zijn voor patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars, zijn bijbehorende vragen geformuleerd voor de PREM Ziekenhuiszorg.
<strong>Patiënten helpen bij het maken van de vragenlijst</strong>
Met zogeheten cognitieve interviews is vervolgens de begrijpelijkheid, interpretatie en volledigheid van de vragenlijst uitgetest. Hierbij is in twee rondes met 13 patiënten nagegaan of zij de vragen (on)duidelijk vinden, wat zij verstaan onder de vragen en of zij nog onderwerpen of vragen misten. Tussendoor en naderhand is de vragenlijst bijgesteld. De tussentijdse verbeteringen waren effectief; in de tweede ronde interviews waren er inderdaad minder problemen met de vragenlijst. De geoptimaliseerde vragenlijst is nu gereed voor toepassing in grootschalige kwantitatieve metingen onder ziekenhuispatiënten, om de lijst verder uit te testen.
<strong>Kwaliteitsdimensies in de vragenlijst</strong>
In deze ‘Patient Reported Experience Measure’-vragenlijst worden 10 belangrijke kwaliteitsdimensies uitgevraagd aan de hand van een basisset van 12 vragen. Het gaat om de dimensies informatievoorziening, gedeelde besluitvorming, medicatie, nazorg, bejegening, deskundigheid van de zorgverlener, samenwerking en continuïteit, en wachttijden. Deze dimensies in de PREM Ziekenhuiszorg zijn door diverse partijen en patiënten geprioriteerd en vastgesteld.
<strong>Patiëntenperspectief op ziekenhuiszorg</strong>
De PREM Ziekenhuiszorg is een vragenlijst over de dimensies van zorg die patiënten belangrijk vinden, met vragen die aansluiten bij de beleving en bewoordingen van patiënten. Deze vragenlijst is samen met patiënten ontwikkeld, voortbouwend op domeinen die in eerdere consultatierondes met zorgaanbieders en verzekeraars zijn vastgesteld. Zodoende kan na een kwantitatieve fase de vragenlijst gedragen worden door alle belanghebbende partijen (patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars), als instrument om de kwaliteit van de ziekenhuiszorg te meten vanuit het patiëntenperspectief.
<strong>Groepsgesprek geeft inzicht in wat patiënten belangrijk vinden</strong>
In een focusgroepsgesprek met patiënten zijn de belangrijkste kwaliteitsdimensies van ziekenhuiszorg benoemd en geprioriteerd. Deze focusgroep leidde ertoe dat de dimensie ‘deskundigheid van zorgverleners’ en wachttijden zijn toegevoegd aan de reeds opgestelde prioriteitenlijst. Nadat duidelijk was welke dimensies belangrijk zijn voor patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars, zijn bijbehorende vragen geformuleerd voor de PREM Ziekenhuiszorg.
<strong>Patiënten helpen bij het maken van de vragenlijst</strong>
Met zogeheten cognitieve interviews is vervolgens de begrijpelijkheid, interpretatie en volledigheid van de vragenlijst uitgetest. Hierbij is in twee rondes met 13 patiënten nagegaan of zij de vragen (on)duidelijk vinden, wat zij verstaan onder de vragen en of zij nog onderwerpen of vragen misten. Tussendoor en naderhand is de vragenlijst bijgesteld. De tussentijdse verbeteringen waren effectief; in de tweede ronde interviews waren er inderdaad minder problemen met de vragenlijst. De geoptimaliseerde vragenlijst is nu gereed voor toepassing in grootschalige kwantitatieve metingen onder ziekenhuispatiënten, om de lijst verder uit te testen.