Publicatie

Publicatie datum

Respiratory health effects of livestock farm emissions in neighbouring residents.

Borlée, F. Respiratory health effects of livestock farm emissions in neighbouring residents. Utrecht: Universiteit Utrecht, 2018. 222 p. Proefschrift Universiteit Utrecht
Download de PDF
Aanleiding
Dit proefschrift is tot stand gekomen als onderdeel van het Veehouderij en Gezondheid Omwonenden onderzoek (VGO). Deze studie had als doel om de gezondheid te onderzoeken van mensen die in de buurt van veehouderijbedrijven wonen.

Methode
Het eerste deel van de VGO‐studie bestond uit een vragenlijstonderzoek onder patiënten van 21 huisartsenpraktijken die gevestigd waren in een ruraal gebied met de hoogste vee‐dichtheid van Nederland. In totaal hebben 14.882 mensen de vragenlijst ingevuld (53,4% respons). Het tweede deel van de VGO-studie bestond uit een gezondheidsonderzoek. Respondenten van de vragenlijst die aangaven mee te willen doen aan een vervolgstudie, en die niet werkten of woonden op een boerderij, waren geschikt voor het onderzoek. Tussen maart 2014 en februari 2015 deden 2.492 mensen (zonder agrarische achtergrond) mee aan het gezondheidsonderzoek, welke bestond uit het invullen van een tweede en meer uitgebreide vragenlijst, het meten van lengte en gewicht, een longfunctiemeting (pre‐ en post‐bronchodilator spirometrie) en het verzamelen van serum. Blootstelling aan veehouderijbedrijven werd berekend voor elke deelnemer op basis van het woonadres en de locatie van de veehouderijbedrijven in de omgeving.

Resultaten
Ten eerste laat het onderzoek in dit proefschrift zien dat zowel ruimtelijke als temporele variatie in veehouderij‐gerelateerde emissies geassocieerd zijn met longfunctieverlies onder omwonenden. Het tweede hoofdresultaat liet zien dat COPD patiënten die dicht in de buurt van veehouderijbedrijven woonden meer symptomen rapporteerden. Dit impliceert dat COPD‐patiënten die in de buurt van veehouderijen wonen een verhoogd risico
hebben op complicaties van hun ziekte (exacerbaties). Daarnaast lieten de resultaten van het gezondheidsonderzoek zien dat de negatieve associatie tussen veehouderijdichtheid en longfunctie vooral was toe te schrijven aan patiënten met COPD. Deze resultaten bevestigen bevindingen van eerdere studies dat
veehouderij‐gerelateerde emissies voornamelijk gevoelige patiënten met bestaande longziekten treffen. Het derde hoofdresultaat laat zien dat het wonen in de buurt van veehouderijen ook positieve effecten heeft op de gezondheid. De prevalentie van zelfgerapporteerde astma, COPD en allergische rhinitis was lager onder deelnemers die op een korte afstand van een veehouderij woonden. Daarnaast was er een beschermend effect gevonden van veehouderij‐gerelateerde blootstelling op atopische sensibilisatie onder volwassenen.

Conclusies
Verdere epidemiologische studies zijn nodig om de huidige bevindingen en die van eerdere studies te repliceren en verder uit te breiden voordat een oorzakelijk verband kan worden vastgesteld. Ook is een meer gedetailleerde typering nodig van veehouderij‐gerelateerde blootstellingen – inclusief analyse van bioaerosolen en formatie van secundair fijnstof. Er wordt aangeraden om verder onderzoek te doen naar de impact van veehouderij‐gerelateerde emissies op de luchtwegen van gevoelige groepen. Met name kinderen zijn gevoelig voor de effecten van luchtverontreiniging omdat de longen en het immuunsysteem op jonge leeftijd nog niet volledig ontwikkeld zijn.