Publicatie

Publicatie datum

Stapsgewijze aanpak van probleemgedrag bij dementie*: een clustergerandomiseerde gecontroleerde trial.

Pieper, M.J.C., Francke, A.L., Steen, J.T. van der, Scherder, E.J.A., Twisk, J.W.R., Kovach, C.R., Achterberg, W.P. Stapsgewijze aanpak van probleemgedrag bij dementie*: een clustergerandomiseerde gecontroleerde trial. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde: 2016, 160(D409)
Download de PDF
Doel
Onderzoeken of de invoering van een stapsgewijze multidisciplinaire interventie (STA OP!) effectief is in het verminderen van probleemgedrag en van depressieve symptomen bij verpleeghuisbewoners met gevorderde dementie.

Opzet
Clustergerandomiseerde gecontroleerde trial.

Methode
We voerden het STA OP!-protocol in op de interventieafdelingen door training van het hele multidisciplinaire team. In 5 bijeenkomsten van 3 h werd dit team getraind in alle 6 stappen van het protocol. Professionals die werkzaam waren op de controleafdelingen, kregen training over algemene verpleegtechnische vaardigheden, dementiemanagement en pijn, maar zonder de stapsgewijze component. Alle specialisten ouderengeneeskunde kregen daarnaast scholing over management van pijn bij patiënten met dementie, gebaseerd op de richtlijn over pijn bij kwetsbare ouderen. Metingen vonden plaats bij aanvang, en na 3 en 6 maanden. Voor de statistische analyse maakten we gebruik van longitudinale ‘multilevel’-technieken om te corrigeren voor clustering van de gegevens op onder andere afdelingsniveau (Nederlands Trial Register: NTR1967).

Resultaten
In 12 verpleeghuizen (21 afdelingen) includeerden we 288 bewoners met dementie: 148 bewoners in de interventiegroep op 11 afdelingen en 140 bewoners in de controlegroep op 10 afdelingen. Op de afdelingen waar het STA OP!-protocol was ingevoerd, zagen we na 6 maanden een significante afname van agitatie, neuropsychiatrische symptomen en depressie, vergeleken met de controleafdelingen. Daarnaast was het gebruik van antidepressiva op de interventieafdelingen significant lager (oddsratio: 0,32; 95%-BI: 0,10-0,98).

Conclusie
Deze cluster-RCT laat zien dat de stapsgewijze multidisciplinaire interventie STA OP! effectief is in het verminderen van probleemgedrag en van psychofarmacagebruik bij verpleeghuisbewoners met gevorderde dementie. (aut. ref.)