Publicatie

Publicatie datum

Vrijheidsbeperkingen in de thuiszorg: een inventarisatie onder verpleegkundigen en verzorgenden.

Veer, A.J.E. de, Francke, A.L., Kruif, A. de, Bolle, F. Vrijheidsbeperkingen in de thuiszorg: een inventarisatie onder verpleegkundigen en verzorgenden. Verpleegkunde: 2006, 21, 254-264
Doel: In de toekomst worden vrijheidsbeperkende interventies thuis juridisch geregeld in de wet Bopz. In dit artikel wordt nagegaan welke vrijheidsbeperkende interventies door verpleegkundigen en verzorgende thuis worden toegepast en wat het beleid daarin is. Daardoor wordt zichtbaar in hoeverre de huidige praktijk aansluit bij de nieuwe voorstellen tot wettelijke regeling in de wet Bopz. Methode: Er zijn 87 verpleegkundigen en 70 verzorgenden van thuiszorginstellingen schriftelijk ondervraagd. Resultaten: vier van de vijf zorgverleners past wel eens een vrijheidsbeperking toe. Het optrekken van bedhekken, het op slot doen van een huisdeur, de cliënt verhinderen te lopen (bijvoorbeeld door de cliënt in een diepe stoel te zetten) en het gecamoufleerd toedienen van medicatie of gedwongen toedienen van kalmerende medicatie komen het meest voor. Bescherming van de cliënt en een verzoek daartoe van de cliënt en/of diens vertegenwoordiger zijn de meest genoemde redenen om over te gaan tot een vrijheidsbeperking. Het uiteindelijke besluit voor een vrijheidsbeperkende interventie wordt het meest genomen door de vertegenwoordiger of mantelzorger van de cliënt, gevolgd door de verpleegkundige of verzorgende zelf. Voor toezicht van de cliënt die in zijn of haar vrijheid is beperkt, is in de praktijk weinig aandacht. De verpleegkundigen en verzorgenden verschillen van mening over of bepaalde interventies "vrijheidsbeperkend" zijn. Een minderheid geeft aan dat er afspraken zijn over het toepassen van vrijheidsbeperkingen. Conclusie: Dit onderzoek laat zien dat uitbreiding van de wet Bopz naar de thuissituatie aansluit bij de praktijk in de zin dat de meeste verpleegkundigen en verzorgenden wel eens aan een vrijheidsbeperkende interventie doen. Er zijn ook verschillen tussen de praktijk en de voorgestelde nieuwe regeling. Bijvoorbeeld wat betreft de opvattingen van verpleegkundigen en verzorgenden over wat vrijheidsbeperkingen zijn en wat redenen zijn om ze toe te mogen passen, de rol van de arts in de besluitvorming, het toezicht tijdens de vrijheidsbeperking, en het instellingsbeleid ten aanzien van vrijheidsbeperkingen. (aut. ref.)
Gegevensverzameling