Barometer Solidariteit in de zorg

Het Nederlandse zorgstelsel is gebaseerd op solidariteit. Via de premie voor de zorgverzekering draagt iedereen van achttien jaar en ouder bij aan de betaling van de zorgkosten van zowel zichzelf als de ander. Het is belangrijk dat er voldoende draagvlak is voor het zorgstelsel.

Tweejaarlijkse metingen met de barometer

Aan de hand van de Barometer Solidariteit in de zorg meet het Nivel sinds 2013 om het jaar de solidariteit onder de bevolking in Nederland. Dit doen we door aan panelleden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg vragen voor te leggen. Een volledig overzicht van resultaten en methodiek staat in onze tweejaarlijkse rapportages, die u vindt in de rubriek 'Publicaties' op deze pagina.

Barometer 'eigen solidariteit met derden omtrent hun zorggebruik'

Om te bekijken of iemand solidair is in de zorg gaan we na of diegene bereid is om te betalen voor zorgbehandelingen waar deze persoon zelf geen gebruik van maakt, maar worden uitgevoerd bij (onbekende) derden.

Kies zelf welke resultaten u wilt zien:

In de grafiek hier direct onder ziet u per gemeten jaar hoe groot 'de eigen solidariteit met derden' is onder de algehele bevolking (1.1). In het uitklapmenu eronder ziet u hoe groot die 'eigen solidariteit met derden' is per bevolkingsgroep, uitgesplitst naar verschillende kenmerken (1.2 t/m 1.6).

1.1 Algehele solidariteit: de eigen betalingsbereidheid voor derden

1.2 solidariteit uitgesplitst naar geslacht: de eigen betalingsbereidheid voor derden per categorie

1.3 Solidariteit uitgesplitst naar leeftijd: de eigen betalingsbereidheid voor derden per categorie

1.4 Solidariteit uitgesplitst naar opleidingsniveau: de eigen betalingsbereidheid voor derden per categorie

1.5 Solidariteit uitgesplitst naar netto maandinkomen: de eigen betalingsbereidheid voor derden per categorie

1.6 Solidariteit uitgesplitst naar ervaren eigen gezondheid: de eigen betalingsbereidheid voor derden per categorie

Barometer 'verwachte solidariteit van de ander met derden omtrent hun zorggebruik'

Om te bekijken hoe groot de verwachte solidariteit in de Nederlandse bevolking is, vragen we burgers of zij verwachten dat anderen bereid zijn om te betalen voor zorgbehandelingen van derden, waar die anderen zelf geen gebruik van maken.

Kies zelf welke resultaten u wilt zien:

In de grafiek hier direct onder ziet u per gemeten jaar hoe groot de 'verwachte solidariteit van de ander met derden' is onder de algehele bevolking (2.1). In het uitklapmenu eronder ziet u hoe groot die 'verwachte solidariteit van de ander met derden' per bevolkingsgroep is, uitgesplitst naar verschillende kenmerken (2.2 t/m 2.6).

2.1. Algehele verwachte solidariteit: de door burgers verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

2.2 Geslacht: de door burgers - uitgesplitst in geslacht - verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

2.3 Leeftijd: de door burgers - uitgesplitst in leeftijd - verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

2.4 Opleidingsniveau: de door burgers - uitgesplitst in opleidingsniveau - verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

2.5 Netto maandinkomen: de door burgers - uitgesplitst in netto maandinkomen - verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

2.6 Ervaren gezondheid: de door burgers - uitgesplitst in ervaren eigen gezondheid - verwachte betalingsbereidheid van de ander voor derden

Barometer 'de eigen solidariteit met specifieke groepen omtrent hun zorggebruik'

Om te bekijken hoe groot de solidariteit onder de algemene bevolking is met specifieke groepen in de Nederlandse bevolking omtrent hun zorggebruik, leggen we aan de ondervraagde burgers elf tegengestelde groepen voor (bijvoorbeeld jongeren en ouderen) en vragen we hen of ze vinden dat:

• de ene groep meer dient te betalen voor de basisverzekering
• beide groepen dienen evenveel te betalen voor de basisverzekering
• de andere groep meer dient betalen voor de basisverzekering

Kies zelf welke resultaten u wilt zien:

In de grafiek hier direct onder ziet u per gemeten jaar hoe groot de solidariteit van de algemene bevolking is voor jongeren ten opzichte van ouderen (3.1). In het uitklapmenu eronder ziet u voor andere tegengestelde groepen (3.2 t/m 3.10) hoe groot die solidariteit is met de ene dan wel de andere groep.

3.1 Leeftijd: de solidariteit van de algemene bevolking met jongeren ten opzichte van ouderen

3.2 Leefstijl: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die gezond / ongezond leven

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.3 Genetische aanleg ziekte: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen met / zonder genetische aanleg voor een ernstige ziekte

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.4 Roken: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die wel / niet roken

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.5 Inkomen: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen met een laag / hoog inkomen

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.6 Alcohol: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die weinig / veel alcohol drinken

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.7 Gezondheid: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen met een niet zo goede / goede gezondheid

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.8 Huisartsbezoek: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die niet vaak / vaak naar de huisarts gaan

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.9 Bewegen: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die onvoldoende / voldoende bewegen

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.10 Zorggebruik: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die veel / weinig zorg gebruiken

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.11 Blessuregevoelige sporten: de solidariteit van de bevolking met mensen die wel / niet aan blessuregevoelige sporten doen

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.12 Behandeling arts: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen die zich wel/niet houden aan de behandeling van hun arts

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.13 Kwaliteit van leven: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen met een ziekte die hun kwaliteit van leven ernstig/nauwelijks beperkt

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

3.14 Ziektekosten: de solidariteit van de algemene bevolking met mensen met/zonder hoge ziektekosten als gevolg van een ziekte of handicap

In hoeverre bent u het ermee eens dat de ene groep meer voor de basisverzekering moet betalen dan de andere?

Gegevens uit de Barometer Solidariteit over te nemen met bronvermelding

Brabers, A.E.M., Jong, J.D. de. Barometer Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel. Utrecht: Nivel. [https://www.nivel.nl/zzorg-en-ziekte-in-cijfers/cijfers-burgers-over-gezondheidszorg/barometer-solidariteit, geraadpleegd op datum van raadpleging]

Meer weten?

Voor vragen over onderzoek:
Dr. Anne Brabers, projectleider Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg en senior onderzoeker Zorgstelsel en Sturing, [T] 030 272 98 55, [E] a.brabers@nivel.nl

Voor panelleden:
[T] 030 272 96 62 (bij voorkeur van maandag t/m donderdag tussen 10.00 en 14.00 uur), [E] consumentenpanel@nivel.nl