Sinds 2016 stelt het Nivel elk jaar diverse kerncijfers op over hoe burgers aankijken tegen de zorgverlening, aan de hand van peilingen met het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. De cijfers worden ook opgenomen op de website Staat van Volksgezondheid en Zorg van het ministerie van VWS.
Nivel-cijfers Tevredenheid van burgers over zorgverlening
Uit onderzoek met het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg
Het ministerie van VWS ontvangt de Nivel-kerncijfers 'Tevredenheid burgers over zorg' samen met veel andere kerncijfers - afkomstig van andere partijen - ten aanzien van volksgezondheid, zorg en maatschappelijke ondersteuning en gebruikt ze ter ondersteuning van zijn beleid. De kerncijfers zijn ook opgenomen op de overheidswebsite Staat van Volksgezondheid en Zorg (Staat VenZ).
Hoe tevreden zijn burgers in Nederland over zorgverlening: vier onderwerpen
We peilen bij burgers - alle deelnemer aan het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg - hoe tevreden zij zijn over zorgverlening door hen de eerste drie vragen van hieronder voor te leggen. De vierde vraag heeft betrekking op tevredenheid over het vervullen van sociale rollen en activiteiten:
'Hoe tevreden bent u over ...'
- de bejegening van u door de huisarts?
- het traject van gezamenlijke besluitvorming over een behandeling?
- de toegankelijkheid van de zorg, in termen van kosten en wachttijden?
- uw vermogen tot het vervullen van sociale rollen en activiteiten?
1. Hoe tevreden zijn patiënten over de bejegening door de huisarts?
Gepaste bejegening door de huisarts maakt deel uit van patiëntgerichte zorg en is daarmee een indicator voor de kwaliteit van zorg. Kwaliteit is, naast betaalbaarheid en toegankelijkheid, een belangrijke pijler van zorg.
Onderwerpen vragenlijstonderzoek
- de tijd die de huisarts neemt
- de mate waarin de huisarts zaken begrijpelijk uitlegt
- de mate waarin de huisarts de patiënt betrekt bij beslissingen over de behandeling
- de gelegenheid die de huisarts biedt om vragen te stellen
- de mate waarin de huisarts de patiënt beleefd en respectvol behandelt
Resultaten Nivel-peiling 2023
Op alle gemeten aspecten omtrent de bejegening door de huisarts geven burgers aan dat ze hier meestal of altijd tevreden over zijn positief (grijs en rood in de grafiek). Meer weten? Open de publicatie.
- Alle Nivel-publicaties (vanaf 2016) met kerncijfers over bejegening door de huisarts
-
- Kerncijfers 2023: Infographic. Patiënten tevreden over bejegening door huisarts in 2023; wel daalt het percentage dat vindt dat de huisarts altijd voldoende tijd heeft
- Kerncijfers 2022: Infographic. Ondanks algehele tevredenheid over de bejegening door de huisarts, geven sinds 2020 steeds minder patiënten aan dat de huisarts altijd voldoende tijd voor hen neemt
- Kerncijfers 2021: Infographic. Patiënten in 2021 nog steeds positief over bejegening door de huisarts: cijfers 2016 - 2021
- Kerncijfers 2020: Infographic. Patiënten ook in 2020 positief over bejegening door de huisarts: huisarts betrekt hen steeds vaker bij beslissingen. Bejegening huisarts 2016-2020
- Kerncijfers 2019: Feitenblad. Patiënten positief over de bejegening door de huisarts: dit is niet veranderd in de periode 2016-2019
- Kerncijfers 2018: Feitenblad. Patiënten wederom positief over de bejegening door hun huisarts
- Kerncijfers 2017: Patiënten zijn nog steeds positief over de bejegening door hun huisarts in Nederland
- Kerncijfers 2016: Feitenblad. We zijn positief over de bejegening door onze huisarts in Nederland
2. Hoe tevreden zijn patiënten over het proces van gezamenlijke besluitvorming tijdens hun behandeling?
Gezamenlijke besluitvorming draagt bij aan tevredenheid en een betere arts-patiënt-relatie en daarmee aan de kwaliteit van zorg.
Onderwerpen vragenlijstonderzoek
- de mate waarin de arts de voor- en nadelen van de behandelingsmogelijkheden uitlegt
- de mate waarin de arts vraagt welke behandelingsmogelijkheid de voorkeur van de patiënt heeft
- de mate waarin de arts en de patiënt samen een behandelingsoptie kiezen
Resultaten Nivel-peiling 2023
De mate van tevredenheid van burgers over het gezamenlijk beslissen met de huisarts of medisch specialist daalt in de periode 2016 tot en met 2023 minimaal. Meer weten? Open de publicatie.
- Alle Nivel-publicaties (vanaf 2016) met kerncijfers over samen beslissen met de huisarts of medisch specialist
-
- Kerncijfers 2023: Infographic. Minimale daling in mate waarin patiënten het proces van gezamenlijke besluitvorming ervaren bij de huisarts in de periode 2016-2023
- Kerncijfers 2022: Infographic. Geen verandering in de mate waarin patiënten ervaren dat zij samen met hun arts beslissen over een behandeling in de periode 2016-2022
- Kerncijfers 2021: Infographic. In de periode 2016-2021 geen verandering in de mate waarin patiënten samen met hun arts beslissen over een behandeling
- Kerncijfers 2020: Infographic. Mate waarin arts en patiënt samen beslissen over een behandeling nauwelijks veranderd tussen 2016-2020. Gezamenlijke besluitvorming 2016-2020
- Kerncijfers 2019: Feitenblad. Samen met de arts beslissen over een behandeling: geen veranderingen in de mate waarin dit gebeurt in de periode 2016-2019
- Kerncijfers 2018: Feitenblad. Samen met de arts beslissen over een behandeling
- Kerncijfers 2017: Gezamenlijke besluitvorming in de zorg: samen met de arts beslissen over een behandeling
- Kerncijfers 2016: Feitenblad. Hoe kijken patiënten in Nederland aan tegen het samen beslissen met hun arts over een behandeling?
3. Hoe tevreden zijn patiënten over de toegang tot zorg?
Toegankelijkheid is, naast betaalbaarheid en kwaliteit, een belangrijke pijler van de Nederlandse zorg: mensen die zorg nodig hebben dienen op tijd toegang te hebben tot de juiste zorg.
Onderwerpen vragenlijstonderzoek
- de mate waarin patiënten afzien van zorg vanwege de kosten
- de mate waarin patiënten moeten wachten op een afspraak bij de medisch specialist na een doorverwijzing van de huisarts
Resultaten Nivel-peiling 2023
Vanwege de kosten heeft in 2023 11% van de burgers afgezien van ten minste een van de volgende drie vormen van zorg, namelijk een doktersbezoek, een medisch onderzoek of medische behandeling, of medicatiegebruik. Van 2016 tot 2020 daalde dit percentage en in de periode 2020 tot en met 2023 steeg het percentage weer. Meer weten? Open de publicatie.
- Alle Nivel-publicaties (vanaf 2016) met kerncijfers over toegang tot zorg
-
- Kerncijfers 2023: Infographic. Elf procent van de burgers geeft aan in 2023 afgezien te hebben van een doktersbezoek, verdere behandeling of medicijnen vanwege de kosten
- Kerncijfers 2022: Infographic. 6% van de burgers in Nederland geeft in 2022 aan af gezien te hebben van een doktersbezoek vanwege kosten
- Kerncijfers 2021: Infographic. De afname van het percentage mensen dat aangeeft af te zien van zorg vanwege kosten stagneert: cijfers 2016-2021
- Kerncijfers 2020: Infographic. Afname in aantal mensen dat afziet van zorg vanwege de kosten tussen 2016-2020. Toegang tot zorg 2016-2020
- Kerncijfers 2019: Feitenblad. Negen procent van de mensen ziet af van zorg vanwege de kosten: er is sprake van een daling in de periode 2016-2019
- Kerncijfers 2018: Feitenblad. Afzien van zorg vanwege de kosten en wachttijden voor het bezoek aan een medisch specialist
- Kerncijfers 2017: Hoe ervaren patiënten toegang tot de zorg? Afzien van zorg vanwege de kosten en wachttijden voor het bezoek aan een medisch specialist
- Kerncijfers 2016: Feitenblad. Toegang tot zorg volgens patiënten: wachttijd en afzien van zorg door kosten
4. Hoe tevreden zijn burgers met hun vermogen om sociale rollen en activiteiten te vervullen?
Tevredenheid over sociale rollen en activiteiten die men vervult in het leven is belangrijk voor de kwaliteit van het leven van mensen, en daarmee voor de volksgezondheid. Het is een aspect van ervaren gezondheid en functioneren dat je alleen kunt meten door dit aan de burger zelf te vragen.
Resultaten Nivel-peiling 2023
Over het algemeen zijn burgers tevreden over de mate waarin zij verschillende sociale rollen of activiteiten kunnen vervullen (rood en groen in de grafiek). Burgers zijn het meest tevreden over hun vermogen om dingen voor hun familie of gezin te doen (rij 1 in de grafiek) en het minst tevreden over hun vermogen om te voldoen aan behoeften van vrienden (rij 6). Meer weten? Open de publicatie.
- Nivel-publicaties met kerncijfers over sociale rollen en activiteiten van burgers
-
- Kerncijfers 2023: Infographic. Meerderheid van de burgers tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten in de periode 2016-2023
- Kerncijfers 2022: Infographic. Meeste burgers tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten: cijfers 2016-2022
- Kerncijfers 2021: Infographic. Vergelijkbaar met 2016-2020 zijn consumenten in 2021 tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten
- Kerncijfers 2020: Infographic. Burgers ook in 2020 tevreden over hun vermogen om sociale rollen en activiteiten te vervullen. Sociale rollen en activiteiten 2016-2020
- Kerncijfers 2019: Feitenblad. Meeste consumenten tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten: dit is niet veranderd in de periode 2016-2019
- Kerncijfers 2018: Feitenblad. Meeste consumenten tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten
- Kerncijfers 2017: Meerderheid van de consumenten tevreden met het vervullen van sociale rollen en activiteiten
- Kerncijfers 2016: Feitenblad. Merendeel consumenten tevreden over het vervullen van sociale rollen en activiteiten
Partners: Consortium Staat van VenZ
De kennisinstituten die voor de Staat VenZ kerncijfers leveren op het terrein van volksgezondheid, zorg en maatschappelijke ondersteuning, vormen samen een consortium. Binnen dit consortium werken zij samen om tot overeenstemming te komen over eenduidige definities en bronnen met betrekking tot die kerncijfers. Het consortium wordt gesubsidieerd door het ministerie van VWS en bestaat uit:
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel)
- Nederlands Jeugdinstituut (NJi)
- Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)
- Trimbos-instituut
- Zorginstituut Nederland (ZN)