Senior onderzoeker Zorgdata en het Lerend Zorgsysteem
Publicatie
Publicatie datum
Zorg via de huisartsenspoedpost. Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2024 en trendcijfers 2020-2024.
Ramerman, L., Rijpkema, C., Hek, K., Beusekom, S. van, Schmitz, J., Elffers, B., Baarda, E., Verheij, R., Hasselaar, J., Overbeek, L. Zorg via de huisartsenspoedpost. Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn: jaarcijfers 2024 en trendcijfers 2020-2024. Utrecht: Nivel, 2025, 34 p.
Download de PDF
Kernpunten:
- De cijfers over huisartsenspoedposten in 2024 zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van 31 huisartsendienstenstructuren die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Het gezamenlijk verzorgingsgebied heeft ruim 12,4 miljoen inwoners.
- In 2024 maakte 15,7% van de inwoners van Nederland tenminste eenmaal gebruik van de huisartsenspoedpost. Dit was vergelijkbaar met 2023 (15,6%).
- Het zorggebruik in 2024 (238 per 1000 inwoners) bleef gelijk aan het zorggebruik in 2023 (240 per 1000 inwoners). Binnen het verzorgingsgebied van 12,4 miljoen inwoners vonden in totaal 2,96 miljoen contacten met de huisartsenspoedpost plaats. Het aantal (telefonische) triageconsulten (117), consulten met de huisarts (107) en visites (14) per 1000 inwoners in 2024 zijn vergelijkbaar met 2023.
- Het gebruik van de huisartsenspoedpost in 2024 was het hoogst onder jonge kinderen (0 t/m 4 jaar) en ouderen (85 jaar en ouder). Het zorggebruik onder jonge kinderen bleef gelijk aan 2023, terwijl de dalende trend onder ouderen zich voortzette.
- In 2024 waren de 10 meest voorkomende ingangsklachten (de klacht die vastgelegd tijdens triage en het meeste aansluit bij het gezondheidsprobleem van de beller, op basis van de Nederlandse Triage Standaard): trauma extremiteit, wond, buikpijn (volwassene), ziek/koorts kind, kortademigheid, huidklachten/borstontsteking, urinewegproblemen, pijn thorax, hoesten en oogklachten.
- Gemiddeld was het percentage zelfverwijzers (zonder telefonische triage vooraf) op de huisartsenspoedpost laag (1,5%). Echter is de variatie tussen huisartsendienstenstructuren groot: 0% tot 7,3%. Per locatie binnen de huisartsendienstenstructuur kan deze variatie nog groter zijn.
- De meeste contacten waren vanwege een gezondheidsprobleem met een gemiddelde urgentie (U3, 40%), gevolgd door een lage urgentie (U4, 15%; U5, 28%). Er was sprake van hoog urgente gezondheidsproblemen bij 15% (U2) en 3% (U1) van de contacten. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar.
- De meeste contacten, zoals vastgelegd tijdens het zorgcontact met de huisartsenspoedpost, vonden plaats vanwege symptomen en aandoeningen aan het bewegingsapparaat (ICPC-hoofdstuk L; 43 contacten per 1000 inwoners), vergelijkbaar met 2023.
- Net als andere jaren werden in 2024 penicillines (18,4%), opioïden (10,2%) en niet-steroïde anti-inflammatoire en anti-reumatische middelen (NSAID’s) (8,7%) het vaakst voorgeschreven op de huisartsenspoedpost.
- De cijfers over huisartsenspoedposten in 2024 zijn gebaseerd op elektronisch geregistreerde gegevens van 31 huisartsendienstenstructuren die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Het gezamenlijk verzorgingsgebied heeft ruim 12,4 miljoen inwoners.
- In 2024 maakte 15,7% van de inwoners van Nederland tenminste eenmaal gebruik van de huisartsenspoedpost. Dit was vergelijkbaar met 2023 (15,6%).
- Het zorggebruik in 2024 (238 per 1000 inwoners) bleef gelijk aan het zorggebruik in 2023 (240 per 1000 inwoners). Binnen het verzorgingsgebied van 12,4 miljoen inwoners vonden in totaal 2,96 miljoen contacten met de huisartsenspoedpost plaats. Het aantal (telefonische) triageconsulten (117), consulten met de huisarts (107) en visites (14) per 1000 inwoners in 2024 zijn vergelijkbaar met 2023.
- Het gebruik van de huisartsenspoedpost in 2024 was het hoogst onder jonge kinderen (0 t/m 4 jaar) en ouderen (85 jaar en ouder). Het zorggebruik onder jonge kinderen bleef gelijk aan 2023, terwijl de dalende trend onder ouderen zich voortzette.
- In 2024 waren de 10 meest voorkomende ingangsklachten (de klacht die vastgelegd tijdens triage en het meeste aansluit bij het gezondheidsprobleem van de beller, op basis van de Nederlandse Triage Standaard): trauma extremiteit, wond, buikpijn (volwassene), ziek/koorts kind, kortademigheid, huidklachten/borstontsteking, urinewegproblemen, pijn thorax, hoesten en oogklachten.
- Gemiddeld was het percentage zelfverwijzers (zonder telefonische triage vooraf) op de huisartsenspoedpost laag (1,5%). Echter is de variatie tussen huisartsendienstenstructuren groot: 0% tot 7,3%. Per locatie binnen de huisartsendienstenstructuur kan deze variatie nog groter zijn.
- De meeste contacten waren vanwege een gezondheidsprobleem met een gemiddelde urgentie (U3, 40%), gevolgd door een lage urgentie (U4, 15%; U5, 28%). Er was sprake van hoog urgente gezondheidsproblemen bij 15% (U2) en 3% (U1) van de contacten. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar.
- De meeste contacten, zoals vastgelegd tijdens het zorgcontact met de huisartsenspoedpost, vonden plaats vanwege symptomen en aandoeningen aan het bewegingsapparaat (ICPC-hoofdstuk L; 43 contacten per 1000 inwoners), vergelijkbaar met 2023.
- Net als andere jaren werden in 2024 penicillines (18,4%), opioïden (10,2%) en niet-steroïde anti-inflammatoire en anti-reumatische middelen (NSAID’s) (8,7%) het vaakst voorgeschreven op de huisartsenspoedpost.
Gegevensverzameling
