Voorzitter Raad van Bestuur; projectleider Patiëntveiligheid; hoogleraar 'Patiëntveiligheid', Vrije Universiteit / Amsterdam UMC
Publicatie
Publicatie datum
Zorgen voor veilige toepassing van Medische Technologie: verkennende interviews in vijf Nederlandse ziekenhuizen.
Siemerink, K.M., Verweij, L.M., Blok, C. de, Wagner, C. Zorgen voor veilige toepassing van Medische Technologie: verkennende interviews in vijf Nederlandse ziekenhuizen. Utrecht: NIVEL, 2013. 47 p.
Download de PDF
Ziekenhuizen maken steeds meer werk van de veilige toepassing van medische technologie. Maar vaak zijn dit initiatieven van afdelingen, die kunnen stranden op knelpunten of lacunes in de samenwerking met andere afdelingen. Veilige toepassing van medische technologie vereist een ziekenhuisbrede inspanning.
Operaties die moeten worden uitgesteld omdat de centrale sterilisatieafdeling de nieuwe robotarmen nog niet kan reinigen. Of een echoapparaat dat vanwege een onbekende functionaliteit de echo van de vorige patiënt uitprint. Het veilig gebruik van medische technologie hapert soms door onvoorziene oorzaak. Technisch is het apparaat prima in orde, maar als de aanschaf niet is gemeld kan de sterilisatieafdeling het niet schoonmaken. Met echoapparaten die op een andere afdeling hun nut al hebben bewezen, moet op een nieuwe afdeling toch worden proefgedraaid. De aanschaf en het gebruik van nieuwe medische apparatuur moet volgens ziekenhuisbrede protocollen verlopen om veilig gebruik te waarborgen, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) in vijf ziekenhuizen.
Structurele aandacht
Ziekenhuizen besteden steeds meer aandacht aan veilige toepassing van medische technologie, maar dit zijn vaak losstaande initiatieven. “We zien graag dat er ziekenhuisbreed structureel aandacht komt voor veilige toepassing van medische technologie”, stelt NIVEL-programmaleider prof. Cordula Wagner. “Bijvoorbeeld: de bekwaamheid van zorgverleners om met medische apparatuur te werken wordt over het algemeen niet getoetst of gedocumenteerd. Continue registratie van bekwaamheid door personeelszaken in het personeelsdossier is hiervoor een praktische en haalbare oplossing. Er staat al van alles op papier, maar het schort nog aan het structureel gebruik daarvan.”
Verbeterprogramma
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft begin 2013 gesteld actief te gaan toezien op naleving van het Convenant Medische Technologie. Dit convenant van onder meer NVZ, NFU en RN beschrijft aan de hand van de ‘levenscyclus van medische technologie’ – aanschaf, gebruik en afstoting – hoe veilige toepassing van medische technologie is te organiseren. Wagner: “Wij schrijven momenteel in overleg met VWS een aanvraag voor een verbeterprogramma met een aantal ziekenhuizen. Hierin gaan we gericht werken naar implementatie van delen van het convenant die zich richten op scholing en bekwaamheidseisen.”
Onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in vijf ziekenhuizen waar 97 betrokkenen zijn geïnterviewd. Het landelijke programma kan voortbouwen op de resultaten uit dit onderzoek.
Operaties die moeten worden uitgesteld omdat de centrale sterilisatieafdeling de nieuwe robotarmen nog niet kan reinigen. Of een echoapparaat dat vanwege een onbekende functionaliteit de echo van de vorige patiënt uitprint. Het veilig gebruik van medische technologie hapert soms door onvoorziene oorzaak. Technisch is het apparaat prima in orde, maar als de aanschaf niet is gemeld kan de sterilisatieafdeling het niet schoonmaken. Met echoapparaten die op een andere afdeling hun nut al hebben bewezen, moet op een nieuwe afdeling toch worden proefgedraaid. De aanschaf en het gebruik van nieuwe medische apparatuur moet volgens ziekenhuisbrede protocollen verlopen om veilig gebruik te waarborgen, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) in vijf ziekenhuizen.
Structurele aandacht
Ziekenhuizen besteden steeds meer aandacht aan veilige toepassing van medische technologie, maar dit zijn vaak losstaande initiatieven. “We zien graag dat er ziekenhuisbreed structureel aandacht komt voor veilige toepassing van medische technologie”, stelt NIVEL-programmaleider prof. Cordula Wagner. “Bijvoorbeeld: de bekwaamheid van zorgverleners om met medische apparatuur te werken wordt over het algemeen niet getoetst of gedocumenteerd. Continue registratie van bekwaamheid door personeelszaken in het personeelsdossier is hiervoor een praktische en haalbare oplossing. Er staat al van alles op papier, maar het schort nog aan het structureel gebruik daarvan.”
Verbeterprogramma
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft begin 2013 gesteld actief te gaan toezien op naleving van het Convenant Medische Technologie. Dit convenant van onder meer NVZ, NFU en RN beschrijft aan de hand van de ‘levenscyclus van medische technologie’ – aanschaf, gebruik en afstoting – hoe veilige toepassing van medische technologie is te organiseren. Wagner: “Wij schrijven momenteel in overleg met VWS een aanvraag voor een verbeterprogramma met een aantal ziekenhuizen. Hierin gaan we gericht werken naar implementatie van delen van het convenant die zich richten op scholing en bekwaamheidseisen.”
Onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in vijf ziekenhuizen waar 97 betrokkenen zijn geïnterviewd. Het landelijke programma kan voortbouwen op de resultaten uit dit onderzoek.