Uit de Nivel Praktijkenenquête Huisartsenzorg 2023: meer inzet digitale zorg door grotere huisartsenpraktijken

In 2023 bleef de inzet van verschillende digitale zorgtoepassingen in de huisartsenpraktijk doorstijgen. E-health-toepassingen als het e-consult, het online aanvragen van herhaalrecepten, het teleconsult, het online afspraken inplannen en de inzet van digitale GGZ worden inmiddels door minimaal driekwart van de praktijken aangeboden en dit aandeel stijgt nog altijd. De groei is met name te zien in grotere praktijk(vorm)en en praktijken die aangesloten zijn bij een overkoepelende organisatievorm. Dit en meer komt naar voren uit Nivel-onderzoek onder huisartsenpraktijken over het gebruik van digitale zorg in 2023.

Het gebruik van digitale zorg wordt gezien als een mogelijkheid om de zorg betaalbaar, toegankelijk en van goede kwaliteit te houden, zo ook in de huisartsenzorg. Daartoe monitoren wij sinds 2020 welke digitale toepassingen huisartsen inzetten of zij verwachten dat dit verandert in de toekomst, en sinds 2022 ook hoe vaak zij digitale toepassingen toepassen. We hebben meer specifiek gevraagd naar het gebruik van de volgende 7 e-health-toepassingen:

Van alle e-health-toepassingen wordt vooral het e-consult frequent ingezet

Alle deelnemende huisartsenpraktijken gaven aan gebruik te maken van ten minste één digitale zorgtoepassing in hun praktijk en zelfs 90% gebruikt vier of meer digitale toepassingen. Het gebruik van het e-consult, het online aanvragen van herhaalrecepten en het teleconsult steeg in 2023 zodanig dat het inmiddels door bijna elke huisartsenpraktijk wordt ingezet. Verreweg de meeste praktijken zetten het e-consult zelfs dagelijks in, terwijl het teleconsult, telemonitoring en digitale GGZ eerder wekelijks worden gebruikt. Ook biedt een ruime meerderheid van de praktijken patiënten de optie om online een afspraak in te plannen. Videobellen wordt door een minderheid gebruikt en als het wordt ingezet dan is dat vaak maandelijks of maar enkele keren per jaar.

Praktijken met minder patiënten zetten doorgaans minder digitale zorg in

Het gebruik van de zeven onderzochte digitale toepassingen varieert tussen praktijken. Praktijken met een lager aantal patiënten zetten over het algemeen minder digitale zorg dan praktijken met relatief veel patiënten. Een aantal bevindingen op een rij:

• Het gebruik van online afspraken maken en videobellen is vooral minder in praktijken met een laag aantal patiënten dan in praktijken met een hoger aantal patiënten.
• Het gebruik van telemonitoring en digitale GGZ is doorgaans lager in praktijken met relatief weinig patiënten dan in praktijken met veel patiënten.
• Het gebruik van het e-consult, het teleconsult en het online aanvragen van recepten is nagenoeg gelijk tussen praktijken met een verschillende praktijkomvang.
• Het gebruik van digitale zorg is over het algemeen wat hoger in groepspraktijken dan in solopraktijken.
• Praktijken die geen deel uitmaken van een overkoepelende organisatie maken doorgaans minder vaak online afspraken, doen minder aan videobellen en bieden minder vaak digitale GGZ aan.

Fragment uit 'Inzet digitale zorg hoger bij grotere huisartsenpraktijken: resultaten meting 2023. Organisatie van zorg op afstand.' Gebruik digitale toepassingen in de huisartsenpraktijk, uitgesplitst naar praktijkomvang, 2023.

Over het onderzoek

Tussen 2 november en 10 december 2023 is onder bijna alle ruim 4800 huisartspraktijken in Nederland de jaarlijkse Nivel-huisartsenpraktijkenenquête uitgezet. Hierin hebben we huisartsenpraktijken net als in vorige jaren gevraagd naar het gebruik van digitale zorgtoepassingen in de eigen praktijk en of zij verwachten dat dit gebruik zal toenemen in de toekomst. Voor het eerst is ook uitgevraagd in hoeverre en in welke mate digitale GGZ-toepassingen door de praktijk worden ingezet. De respons op de vragen was 8% (n=406).