Nivel-dossier Commercialisering in de huisartsenzorg

De huisartsenzorg in Nederland staat voor grote uitdagingen. In een aantal regio’s dreigt een tekort aan huisartsen. Tegelijkertijd kiezen jonge huisartsen er minder vaak voor om een eigen praktijk te runnen. Regeldruk, administratieve lasten en een hoge werkdruk maken praktijkhouderschap onaantrekkelijk. Bovendien zijn de overnamekosten van bestaande praktijken vaak hoog.

Praktijkovername en ketenvorming

Een aantal partijen speelt daar op in door praktijken over te nemen of aan elkaar te rijgen onder een gemeenschappelijke naam. Huisartsen komen dan in loondienst of werken als zzp-er voor zo’n bedrijf. Een aantal van deze bedrijven werkt met extern kapitaal en winstoogmerk.

Ketenvorming staat niet gelijk aan commercialisering!

Van de ruim 4800 huisartsenpraktijken in Nederland zijn er maximaal 842 onderdeel van een keten. Van deze praktijken zijn er 567 die als rechtsvorm een Besloten Vennootschap (BV) zijn, waardoor ze onderdeel zouden kunnen zijn van een commerciële keten. Maar dit is lang niet altijd het geval, weten we. Voor ten minste 116 ketenpraktijken is het aannemelijk dat ze onderdeel zijn van een commerciële keten, aangezien een onderneming met als rechtsvorm BV de eigenaar is van deze praktijken.

Aantal ketens in de huisartsenzorg, commerciële en niet-commerciële. Bekijk de hele infographic.

Vervolgonderzoek naar kwaliteit en toegankelijkheid van zorg van ketenpraktijken

Het is van belang om (commerciële) ketenvorming in de huisartsenzorg nauwlettend te volgen:

• Het meest prangend is de vraag wat de gevolgen van ketenvorming zijn voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van de Nederlandse huisartsenzorg.
• Daarnaast is er de vraag in hoeverre er sprake is van het ongewenst wegvloeien van geld uit de gezondheidszorg, indien er vooral commerciële belangen gaan spelen.
• Maar het is ook belangrijk om te kijken naar de mogelijk positieve effecten van ketenvorming.
• Wat betekent het voor de huisartsen die werken in een dergelijke praktijk, en wat betekent het voor de samenwerking met andere huisartsenpraktijken of met andere zorgaanbieders of het sociale domein?

Dit zijn belangrijke vragen voor inzetten op een houdbaar zorgstelsel in de toekomst, die beantwoord moeten worden.

Het Nivel zal de ontwikkelingen omtrent ketenvorming in de huisartsenpraktijk nauwlettend blijven volgen, om zo bij te dragen aan het beantwoorden van deze vragen.